Πνευμονία σε ηλικιωμένους, Φλεγμονή των πνευμόνων σε ηλικιωμένους

ICD-10 : J18

Ορισμός

Λοιμώδεις μεταβολές του πνευμονικού παρεγχύματος.

 

Αίτια

Βακτηρίδια, ιοί, μύκητες ή παράσιτα, γενικευμένη ελάττωση της άμυνας κατά των λοιμώξεων. Ισχυροί επιβαρυντικοί παράγοντες είναι η ύπτια θέση, η καρδιακή ανεπάρκεια, ο υποσιτισμός.

Συχνά η αρχική αιτία είναι ιογενής (γρίπη), η οποία στη συνέχεια εξελίσσεται σε βακτηριδιακή.

Ασθένειες, όπως το άσθμα, η ΧΑΠ και κολλαγονώσεις με συμμετοχή των πνευμόνων, προδιαθέτουν για πνευμονία, όπως και η μειωμένη ανοσολογική άμυνα, εξαιτίας π.χ. λευχαιμίας ή ανοσοκατασταλτικής θεραπείας (π.χ. κορτιζόνης).

 

Συμπτώματα

Συχνά είναι πενιχρά στους ηλικιωμένους.

Ταχύπνοια ή άλγος, που σχετίζεται με τις αναπνευστικές κινήσεις, βήχας.

Η ταχεία νόσηση συνηγορεί συχνά για πνευμονιοκοκκική πνευμονία.

Υπόταση.

Συχνά απυρεξία/ δεκατική πυρετική κίνηση παρά την ύπαρξη εκτεταμένης πνευμονίας.

 

Διερεύνηση

Ιστορικό.

Υποκείμενες ασθένειες;

Ανοσοκατασταλτική θεραπεία;

Δυσκολίες κατάποσης, εισρόφηση;

Διασπορά παθογόνων του ουροποιητικού;

TBC; Άτυπη πνευμονία;

Συχνά είναι δυσχερής η εκτίμηση από την κλινική εικόνα και τον εργαστηριακό έλεγχο (CRP).

Αν γίνεται, προχωρήστε σε παλμική οξυμετρία και ενδεχομένως σε καλλιέργεια πτυέλων – αίματος, καλλιέργεια ούρων και ακτινογραφία πνευμόνων.

Θεραπεία

Γενικά ισχύουν τα παρακάτω [1]: Όταν το τελευταίο 3μηνο δε χορηγήθηκαν καθόλου αντιβιοτικά → Αμοξυκιλίνη +/- μακρολίδη [2] (αζιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη). Όταν το τελευταίο 3μηνο χορηγήθηκαν αντιβιοτικά → Αμοξυκιλίνη +/- μακρολίδη ή ‘’αναπνευστική’’ (δηλαδή, που δρα στο αναπνευστικό) κινολόνη (μοξιφλοξασίνη, λεβοφλοξασίνη). Τα θεραπευτικά σχήματα, που αναφέρονται εδώ, χορηγούνται με τη σειρά, που παρατίθενται. Κάλυψη από τυχόν άτυπα μικρόβια (όπως π.χ. Mycoplasma pneumoniae, Chlamydophila pneumoniae/TWAR, Legionella) προσφέρει η προσθήκη της μακρολίδης.   ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Επειδή υπάρχει ανθεκτικότητα στον πνευμονιόκοκκο, καλό είναι να αποφεύγεται η χορήγηση κεφαλοσπορινών 1ης και 2ης γενιάς και κεφιξίμης 3ης γενιάς. Βλέπε και πιο αναλυτικά στο υποκεφάλαιο Πνευμονία στο κεφάλαιο των αναπνευστικών νοσημάτων. Σε ασθενή με επίδραση στη γενική κατάσταση αρχικά χορηγούνται αντιβιοτικά ενδοφλεβίως, ενώ εναλλακτική ενέργεια αποτελεί η εκτίμηση της ανθεκτικότητας των βακτηριδίων (αντιβιόγραμμα) και το σκεύασμα επιλέγεται ανάλογα με το αποτέλεσμα. Η διαχείριση TBC και πνευμονίας σε βαριά ανοσοκατεσταλμένο αποτελεί αρμοδιότητα ειδικού άλλης ειδικότητας.   Συστήνεται ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιοκόκκου σε όλους, όσοι έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος ή πάσχουν από καρδιακή νόσο και πάντα σε άτομα με ασπληνία.   Όταν διαπιστωθούν τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα, απαιτείται νοσοκομειακή περίθαλψη και ενδεχομένως εισαγωγή σε ΜΕΘ: * Υψηλή συχνότητα αναπνοών (>30). * Υπόταση (<90). * Σύγχυση * Ηλικία > 65 ετών.  

Εμβάθυνση

Λοίμωξη, Τεύχος 55 (Για το εμβόλιο του πνευμονιοκόκκου). Σχετικά με το περιοδικό ΛΟΙΜΩΞΗ περισσότερα εδώ.  

Φαρμακευτική αγωγή

Αζιθρομυκίνη. Αμοξυκιλίνη. Δοξυκυκλίνη. Κλαριθρομυκίνη. Λεβοφλοξασίνη. Μοξιφλοξασίνη.   [1] Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διάγνωση και τη Θεραπεία των Λοιμώξεων, Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων, ΚΕΕΛΠΝΟ, Έκδοση 2015. [2] Μπορεί να χορηγηθεί και σε αλλεργία στις πενικιλίνες.