Εκκρίσεις (κολπικές), Αιδοιοκολπικός κνησμός, Κνησμός της γεννητικής περιοχής, Αιδοιοκολπίτιδα, Σκληρυντικός λειχήνας

Αιτιολογία

Βλέπε το αντίστοιχο υποκεφάλαιο στο παρόν κεφάλαιο:

Καντιντιασική αιδοιοκολπίτιδα (η πιο συνηθισμένη αιτία κνησμού σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας), βακτηριδιακή κολπίτιδα (‘‘ΒΚ’‘ στον παρακάτω πίνακα), ουρογεννητική ατροφία/γεροντική ατροφική κολπίτιδα.

Για νοσήματα των γεννητικών οργάνων, όπως χλαμύδια, λοίμωξη από γεννητικό έρπητα, λοίμωξη από τον ιό του απλού έρπητα, κονδυλώματα, γονόρροια και τριχομοναδική λοίμωξη, βλέπε αντίστοιχα το κεφάλαιο αφροδίσια νοσήματα.

Κνησμός στην περιοχή του αιδοίου μπορεί επίσης να προκαλείται από νευροδερματίτιδα [ = απλός λειχήνας/χρόνιο κνησμώδες έκζεμα] (χρόνιος έντονος κνησμός – ακόμη και τις βραδινές ώρες), σκληρός λειχήνας (συνεχής και έντονος κνησμός, χειρότερος τη νύχτα), ομαλός λειχήνας, ψωρίαση, ψώρα, σμηγματορροϊκό- ή ατοπικό έκζεμα, όπως και έκζεμα από επαφή (τόσο αλλεργικό έκζεμα [κάντιντα-αντιμυκητιασικά σκευάσματα, προφυλακτικά με λατέξ, τοπικά αναισθητικά, νεομυκίνη], όπως το πιο συνηθισμένο ερεθιστικό έκζεμα [από πλύσιμο, ιππασία/ ποδηλασία, αντιμυκητιασικά σκευάσματα, ποδοφυλλοτοξίνη κατά τη θεραπεία κονδυλώματος]).

Διερεύνηση

Λευκόρροια:

Ρωτήστε πότε ξεκίνησε, για την ποσότητα, την οσμή, το χρώμα, το χαρακτήρα, την περιοδικότητα, άλλα συμπτώματα, όπως αιμορραγία, άλγος, κνησμό.

Επισκόπηση σχετικά με ύπαρξη πληγής, ακροχορδώνων (μυρμηκιών), φυσαλίδων, σημείων γδαρσίματος, δυσχρωμιών, φθειρών ή ψώρας.

Σε τραχηλίτιδα στείλτε καλλιέργεια για χλαμύδια και γονόρροια.

Βλεννογόνοι:

Ερυθρότητα, διόγκωση/ οίδημα, ατροφία, υπερπλασία, επίχρισμα, ξένο σώμα;

Δέρμα:

Ατροφία, υπερπλασία, υπερκεράτωση;

Μεμονωμένες κνησμώδεις περιοχές.

Να μην είστε διστακτικοί στη διενέργεια κυλινδρικής (punch) βιοψίας δέρματος με λίγη τοπική αναισθησία και διαγνωστικό ερώτημα στο παραπεμπτικό ‘‘VIN’‘ (= δυσπλασία αιδοίου).

Σε υποψία συστηματικής κυρίας νόσου γίνεται εξέταση στο δέρμα ολόκληρου του σώματος.

Το ατοπικό έκζεμα προκαλεί στις ενήλικες μεταβολές γύρω από το στόμα, τους οφθαλμούς, το λαιμό.

Στο σμηγματορροϊκό έκζεμα εκδηλώνονται μεταβολές στα φρύδια, τα ρινικά πτερύγια, πίσω από τα αυτιά.

Στην ψωρίαση [συνηθέστερα πρόκειται για την ανάστροφη ψωρίαση] εκδηλώνονται περιορισμένες μεταβολές ακόμη και περιπρωκτικά, κάτω από το μαστό, στη βουβωνική χώρα και τις μασχαλιαίες κοιλότητες.

Ο απλός λειχήνας παρουσιάζεται συνηθέστερα σε ατοπικά άτομα.

Συχνά εκδηλώνονται μεταβολές/κνησμός ακόμη και στον αυχένα.

Στο σκληρό λειχήνα εκδηλώνονται καλά οριοθετημένες λειχηνοειδείς πλάκες με ερυθρό πυθμένα, μερικές φορές ρωγμές και πληγές, επίσης μεταβολές στην πρωκτογεννητική περιοχή, καθώς και γύρω από την κλειτορίδα (μερικές φορές με συνέχειες), ενώ μερικές φορές τα έσω (μικρά) χείλη του αιδοίου μπορεί να εξαφανιστούν.

Μεγάλος κίνδυνος για καρκίνο πλακώδους επιθηλίου με μεταβολές ακόμη και στον κορμό και τα άκρα.

Κυλινδρική (punch/stans) βιοψία!

Ο ομαλός λειχήνας μπορεί να εκδηλώνεται επίσης και με βλατίδες με σαφή όρια στην παλαμιαία επιφάνεια της πηχεοκαρπικής άρθρωσης, τα αντιβράχια και τις πρόσθιες επιφάνειες των κνημών, ενώ στις μορφές με διαβρώσεις εκδηλώνεται επιπλέον ερυθρότητα στα ούλα και επίσης λευκές ραβδώσεις στους βλεννογόνους των παρειών (‘‘γαλακτώδεις κηλίδες’‘).

Υγρό επίχρισμα (Wet smear):

Γίνεται έλεγχος του κολπικού υγρού με ιδιαίτερη προσοχή στην ποσότητα, το χαρακτήρα (ομοιογενές, μορφή σαν σωροί νιφάδων, υδαρές, βλεννώδες), το χρώμα και την οσμή.

Γκριζοκίτρινο χρώμα στο βαμβακοφόρο στυλεό από το τμήμα του τραχήλου της μήτρας, που προβάλλει στον κόλπο, συνηγορεί για πυώδες έκκριμα από τον τράχηλο.

Μικρή ποσότητα κολπικού εκκρίματος συλλέγεται στο διαστολέα.

Το pH υπολογίζεται με το στικ-pH.

Μεταφέρονται 2 σταγόνες εκκρίματος στην αντικειμενική πλάκα, αραιώνεται με φυσιολογικό ορό και 10-20% υδροξείδιο του καλίου (KOH).

Εξετάζεται σε οπτικό μικροσκόπιο με φακό μεγέθυνσης 40 Χ.

Η αλκαλοποίηση με KOH μερικές φορές συνεπάγεται απελευθέρωση αμινών με δυσάρεστη οσμή.

Η σταγόνα-ΚΟΗ καταστρέφει τα κυτταρικά τοιχώματα και έτσι μπορεί κάποιος να βρει ευκολότερα ψευδοϋφές σε καντιντιασική λοίμωξη (φαίνεται σαν ‘‘κλώνοι δέντρου’‘).

Στο αλατούχο παρασκεύασμα μπορεί κάποιος να εκτιμήσει την ύπαρξη αυξημένης ποσότητας φλεγμονωδών κυττάρων (περισσότερα λευκοκύτταρα από ό,τι τα επιθηλιακά κύτταρα), ίσως τριχομονάδες (κινητά αχλαδοειδούς σχήματος μαστιγοφόρα), clue cells (αυξημένη ποσότητα κόκκων, δηλαδή βακτηριδίων, που προσκολλώνται στην κυτταρική επιφάνεια του κολπικού επιθηλίου), φυσιολογική χλωρίδα με λακτοβακίλους ή χλωρίδα αναμιγμένη με κόκκους.

Διάφορες άλλες εργαστηριακές διαγνωστικές εξετάσεις:

Σε ανεπίπλεκτες γεννητικές λοιμώξεις: Hb, γλυκόζη-πλ. και στικ ούρων.