Μέλαινα κένωση

Ορισμός

Σκούρο αίμα στα κόπρανα.

Στην πράξη ο όρος χρησιμοποιείται συχνά, όταν ανευρίσκεται αίμα μόνο στα κόπρανα.

Αιμοτοχεσία σημαίνει φρέσκο αίμα στα κόπρανα.

Αιματέμεση σημαίνει αιματηρός εμετός (αίμα στα εμέσματα).

Αιτία

Αιμορραγία ανώτερου ΓΕ/κού:

Έλκος 12δακτύλου, καθώς και στομάχου (φαρμακευτική αγωγή με ΑΣΟ/-ΜΣΑΦ/-κλοπιδογρέλη, βαρφαρίνη [ή ασενοκουμαρόλη], NOAK;).

Επίσης ο κίνδυνος είναι αυξημένος σε θεραπεία με κορτιζόνη, SSRI ή ανταγωνιστές ασβεστίου), γαστρικό καρκίνο, κιρσούς οισοφάγου, οισοφαγίτιδα, καρκίνο οισοφάγου.

Αιμορραγία από το κόλο και το λεπτό έντερο:

Ελκώδης κολίτιδα, νόσος Crohn, εκκολπωματίτιδα, πολύποδες, καρκίνος, θρόμβωση μεσεντέριας φλέβας.

Αιμορραγία από το ορθό και τον πρωκτό (Αιματοχεσία):

Αιμορροῒδες, ραγάδες, που προκαλούν ανοιχτόχρωμη και σταγονοειδή αιμορραγία, πολύποδες, εντεροκολίτιδα, ελκώδης πρωκτίτιδα, καρκίνος.

Αιματηρή διάρροια:

Σκεφτείτε τις κολίτιδες από λοιμώδη-/φλεγμονώδη-/αγγειακά αίτια, αλλά επίσης και την κακοήθεια και την πρόκληση από φάρμακα, όπως τα αντιβιοτικά και τα ΜΣΑΦ.

Συμπτώματα

Σκουρόχρωμα κόπρανα = αιμορραγία εγγύς στο ΓΕ-σωλήνα (το αίμα έχει έρθει σε επαφή με το υδροχλωρικό οξύ).

Ανοιχτόχρωμα = Απομακρυσμένη αιμορραγία.

Αιματέμεση  = Αιμορραγία από το ανώτερο ΓΕ/κό, επικίνδυνο σύμπτωμα, στο οποίο υπάρχει ο κίνδυνος για τον ασθενή να μεταπέσει γρήγορα σε κατάσταση σοκ (κυρίως σε κιρσούς οισοφάγου).

Διαφορική διάγνωση

Φαγητό με αίμα (π.χ. λουκάνικα από αίμα, κυρίως σε χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης) μπορεί να δώσει ψευδώς θετικό αποτέλεσμα Hb (Mayer) κοπράνων (αν η εξέταση δεν είναι ειδική για την ανθρώπινη αιμοσφαιρίνη).

Ο σίδηρος, ο άνθρακας, τα μύρτιλλα, τα παντζάρια μπορούν να προκαλέσουν χρωματισμό των κοπράνων, ώστε να μοιάζουν με μέλαινα.

Διερεύνηση

Έλεγχος σφύξεων και αρτηριακής πίεσης, Hb.

Αν υπάρχει αμφιβολία, F-Hb x 3 (Mayer κοπράνων).

Ορθοσκόπηση, κολονοσκόπηση (εναλλακτικά CT-κόλου), γαστροσκόπηση, σε εξαίρετες περιπτώσεις ακτινογραφία λεπτού εντέρου.

Αντιμετώπιση σύμφωνα με καθιερωμένη διαδικασία, όπως έχει οριστεί από το επίσημο όργανο συντονισμού των ογκολογικών κέντρων καταγραφής καρκίνου της χώρας (της Σουηδίας: http://cancercentrum.se/samverkan/).

Ελέγξτε την κατανάλωση καπνού και αλκοόλ, καθώς και σημείων συναγερμού, όσο αφορά την κακοήθεια (αλλαγή συνηθειών εντέρου, κοιλιαλγίες, προηγούμενες αιμορραγίες του ΓΕ/κού, απώλεια βάρους, κληρονομικότητα).

Είναι πάντα δυσχερής η διάκριση σχετικά με το αν η αιμορραγία προέρχεται από το ανώτερο (η πιο συχνή) ή το κατώτερο τμήμα του ΓΕ/κού σωλήνα.