Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο Διάσειση στο κεφ. Νευρολογικά νοσήματα.
Ορισμός
Από εξωτερικό τραύμα κατά την άθληση. Σύνθετη παθοφυσιολογική διαδικασία στον εγκέφαλο.
Απλή εγκεφαλική διάσειση: Πλήρης αποκατάσταση μέσα σε δέκα ημέρες.
Σύνθετη εγκεφαλική διάσειση: Η φάση της αποκατάστασης διαρκεί περισσότερο από δέκα ημέρες, όταν η διάρκεια της απώλειας συνείδησης ήταν > 1 λεπτού, επανειλημμένες εγκεφαλικές διασείσεις μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, νέα εγκεφαλική διάσειση μετά από βία μικρής έντασης.
Αιτίες
Άμεση ή έμμεση άσκηση βίας στο κεφάλι.
Συμπτώματα
Ψυχικά:
Σύγχυση, ‘‘είδε αστεράκια’‘, αποπροσανατολισμός χρόνου και τόπου, αίσθημα αποπραγματοποίησης, ‘‘κενά’‘ μνήμης, κόπωση, μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, βραδύτητα σκέψης, συναισθηματική αστάθεια, απώλεια συνείδησης.
Σωματικά:
Κεφαλαλγία, ίλιγγος, ναυτία, αίσθημα αστάθειας/διαταραχή ισορροπίας, εμβοές, διαταραχή ακοής, διαταραχές ύπνου.
Αντικειμενική εξέταση
Ίσως επιληπτική κρίση για πρώτη φορά, μειωμένο επίπεδο συνείδησης, μειωμένη ικανότητα ισορροπίας, αστάθεια βάδισης, βραδύτητα απαντήσεων σε ερωτήσεις, δυσχέρεια εκτέλεσης εντολών, εύκολη διάσπαση προσοχής, εμετοί, απουσία βλεμματικής επαφής, μπερδεμένη ομιλία, μειωμένη λειτουργική ικανότητα.
Διερεύνηση
Σε απώλεια συνείδησης επείγουσα αξονική τομογραφία. (Η λειτουργική μαγνητική τομογραφία [λΜΤ] έχει δείξει ότι κλινικές λειτουργικές διαταραχές αντιστοιχούν σε δομικές μεταβολές του εγκεφάλου).
Γενικά νευροψυχολογική δοκιμασία προσανατολισμού (ερώτηση σχετικά με το αν ο παίκτης γνωρίζει ποιος/ποια είναι, ποιος έβαλε γκολ τελευταία, εναντίον ποιας ομάδας έπαιξε τελευταία κτλ).
Αδρή νευρολογική εκτίμηση (λόγος, οφθαλμικές κινήσεις, κόρες, σημείο Grasset, αντανακλαστικά, αδρή μυϊκή ισχύς).
Παρακολούθηση: Συνιστώνται τα ακόλουθα: Νευροψυχολογική δοκιμασία, όσο αφορά τα συμπτώματα με αξιολόγησή τους σε μία κλίμακα με βαθμούς από το 0 ως το 6.
Αξιολογούνται οι ακόλουθες παράμετροι:
Κεφαλαλγία, αίσθημα πίεσης στο κεφάλι, αυχεναλγία, διαταραχή ισορροπίας ή ζάλη, ναυτία ή έμετος, διαταραχή όρασης, διαταραχή ακοής/κουδούνισμα (βουητό/εμβοές) ώτων.
Υποκειμενικά αισθήματα:
‘‘Δε νιώθω καλά’‘, ‘‘αισθάνομαι ζαλισμένος/μισολιπόθυμος’‘, ‘‘νιώθω ότι όλα κυλούν αργά’‘, σύγχυση, μισολιπόθυμος, υπνηλία, κόπωση/μειωμένη ενέργεια, μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη ευαισθησία, ευερεθιστότητα, δυσχέρεια συγκέντρωσης, διαταραχές μνήμης, καταβολή, νευρικότητα ή άγχος, δυσκολία έναρξης ύπνου, μεγαλύτερη διάρκεια ύπνου από τη συνηθισμένη, φωτοφοβία, ηχοφοβία, διάφορα συμπτώματα, παρακολούθηση της γνωσιακής λειτουργίας με δοκιμασία μνήμης, δοκιμασία συγκέντρωσης, νευρολογική εκτίμηση:
– Δοκιμασία μνήμης:
Ο τραυματίας θα πρέπει να μπορεί να επαναλάβει σωστά πέντε λέξεις, τόσο αμέσως, όσο και μετά από δοκιμασία συγκέντρωσης.
– Δοκιμασία συγκέντρωσης:
Ο τραυματίας θα πρέπει να μπορεί να πει τα ονόματα των μηνών του έτους με αντίθετη σειρά από το Δεκέμβριο προς τον Ιανουάριο. Θα πρέπει επίσης να μπορεί να επαναλάβει με αντίθετη σειρά συνδυασμούς αριθμών τόσο με 3, 4, 5, όσο και με 6 αριθμούς.
– Νευρολογική εκτίμηση:
Ομιλία, οφθαλμικές κινήσεις, κόρες, δοκιμασία Grasset, αντανακλαστικά, αδρή μυϊκή ισχύς. Οι αθλητές θα πρέπει να υποβάλλονται στις παραπάνω δοκιμασίες μία φορά το χρόνο ως σημείο αναφοράς σε τυχόν τραυματισμό τους, ιδιαίτερα οι αθλητές υψηλών επιδόσεων σε επικίνδυνα αθλήματα.