Κοιλιαλγία σε παιδιά

Αιτιολογία

 

Δυσανεξία σε τρόφιμα:

Βλέπε το υποκεφάλαιο Χρόνια διάρροια στο παρόν κεφάλαιο.

 

Δυσκοιλιότητα:

Άλγος κατά τις ώρες λήψης τροφής, ενδεχομένως διάρροια μετά από δυσκοιλιότητα.

Απαιτείται δακτυλική εξέταση του ορθού, για να μπει η διάγνωση.

Θεραπεία:

Ορός γάλατος, πουρές από αποξηραμένα δαμάσκηνα, αχλάδια, άφθονη λήψη υγρών, θεραπευτική χορήγηση λακτουλόζης.

Αν χρειαστεί, σε μεγαλύτερα παιδιά (=παιδιά σχολικής ηλικίας) υποκλυσμός με κλύσμα 120 mL.

Βλέπε το υποκεφάλαιο Δυσκοιλιότητα στο παρόν κεφάλαιο.

 

Εγκολεασμός:

Σε ηλικία 3 μηνών ως 2 ετών, κυρίως αγόρια 6-9 μηνών.

Διακοπτόμενη κραυγή, το παιδί τσιρίζει, γίνεται ωχρό, ιδρώνει και στη συνέχεια παίζει φυσιολογικά μέχρι την επόμενη προσβολή με δυνατό κλάμα.

Τα επεισόδια αυτά γίνονται όλο και πιο συχνά.

 

Εκδηλώνεται επίσχεση κοπράνων.

Αν αρχίσει νέκρωση του εντέρου, υπάρχει αίμα στο ορθό.

 

Μερικές φορές ’’παθολογικά’’ ήρεμο παιδί, εμετοί.

 

Το τμήμα, που έχει συστραφεί, μπορεί να ψηλαφηθεί από το ορθό με δακτυλική.

 

Παραπέμψτε επειγόντως το παιδί στην παιδιατρική κλινική.

Η διάγνωση μπαίνει με υπερηχογράφημα κοιλίας, ενδεχομένως πανοραμική ακτινογραφία εντέρου.

Στη συνέχεια ακτινοσκοπείται το κόλον, κάτι το οποίο αποτελεί και θεραπευτική αντιμετώπιση, αφού συχνά ο εγκολεασμός ανατάσσεται από τη ροή του σκιαστικού.

Αν κριθεί απαραίτητο, εγχείρηση.

 

Παραπέμψτε επειγόντως, αν υπάρχει και η ελάχιστη σκέψη ενδεχόμενου εγκολεασμού.

 

Η κατάσταση δεν πρέπει να διαφύγει.

Οι συνέπειες μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή του παιδιού.

 

Κοιλιοκάκη/ δυσανεξία στη λακτόζη/ ιδιοπαθής στεατόρροια:

Βλέπε το υποκεφάλαιο Διάρροια στο παρόν κεφάλαιο.

 

Κοιλιακή ’’ημικρανία’’:

Επεισοδιακές προσβολές κοιλιαλγίας, ανορεξία, ναυτία, εμετοί, ευαισθησία σε ήχους, φως και οσμές.

Είναι δυσχερής η διάκρισή της από άλλες αιτίες κοιλιαλγίας.

Συχνότερα πριν από την εφηβεία, ενώ μετά υποχωρεί και αντικαθίσταται από την ημικρανία στο κεφάλι.

 

Κωλικοί στην ηλικία των πρώτων τριών μηνών:

Ορισμός:

Κλάμα με τσίριγμα>3 ώρες/ ημέρα για διάρκεια μεγαλύτερη της μίας εβδομάδας.

Αιτία:

Άγνωστη.

Συμπτώματα:

Έναρξη των συμπτωμάτων από την ηλικία των 2-4 εβδομάδων μέχρι την ηλικία των 3 – 4 μηνών.

Το κλάμα με τσιρίγματα εκδηλώνεται συχνότερα το πρωί και το βράδυ.

Κατά τα άλλα το παιδί νιώθει καλά με φυσιολογική αύξηση βάρους, πολλά αέρια, μεγάλη επιθυμία να θηλάζει.

Θεραπεία:

Το κλάμα με τσίριγμα αποτελεί δύσκολη κατάσταση για τους γονείς, απαιτείται κατανόηση.

 

Γενικές οδηγίες για τη σίτιση:

Συχνά διαλείμματα, διευκολύνετε το παιδί στο ρέψιμο.

Δοκιμάστε τη χορήγηση διαλύματος σταγόνων ελαίου για το στομάχι (με λακτοβάκιλλους), σιμεθικόνη, μασάζ για νήπια.

Σε παιδιά, που σιτίζονται με μπιμπερό, μπορεί να γίνει δοκιμή αλλαγής του υποκατάστατου γάλατος, κατά πρώτο λόγο από άλλη εταιρεία.

Εναλλακτικά μπορεί να γίνει δοκιμή χορήγησης υποκατάστατου γάλατος (οξινισμένο υποκατάστατο γάλατος για διάρροια, για το οποίο χρησιμοποιείται ως βάση αγελαδινό γάλα).

 

Σε τυχόν συνεχιζόμενες ενοχλήσεις δοκιμάζεται υποκατάστατο από αγελαδινό γάλα ελεύθερο πρωτεϊνών:

Γάλα με υδρολυμένη καζεῒνη ή Althera για 1 εβδομάδα.

Οι γονείς το προμηθεύονται μόνοι τους.

Με 1 κουτί των 450 gr μπορούν να παρασκευαστούν 3 λίτρα, που διαρκούν περίπου για 3 ημέρες.

Αν παρατηρείται βελτίωση, ξαναδοκιμάστε με υποκατάστατο γάλατος.

 

Αν χρειαστεί, σιτίστε το παιδί με τρόφιμα, που δεν περιέχουν αγελαδινό γάλα σε ολόκληρη τη διάρκεια των κωλικών.

 

Παιδιά, που θηλάζουν:

Δοκιμάστε δίαιτα χωρίς πρωτεῒνες αγελαδινού γάλατος στις θηλάζουσες μητέρες για 1-2 εβδομάδες (οι πρωτεῒνες του αγελαδινού γάλατος δεν περιέχονται στο γάλα του θηλασμού, 2 ημέρες μετά από τη διακοπή κατανάλωσης αγελαδινού γάλατος ελεύθερου πρωτεϊνών από τη μητέρα).

Σε βελτίωση, δοκιμάστε τη σταδιακή επαναφορά του γάλατος στη διατροφή.

Αν κριθεί απαραίτητο, αφαίρεση των τροφίμων, που περιέχουν αγελαδινό γάλα από τη διατροφή της μητέρας σε όλη τη διάρκεια της περιόδου των κωλικών.

Προσθήκη δισκίων ανθρακικού ασβεστίου, που είναι διαθέσιμα στο εμπόριο (δισκία των 250 mg ανθρακικού ασβεστίου, 4 δισκία ημερησίως).

Αν με αυτά τα μέτρα δεν επιτυγχάνεται αποτέλεσμα, μπορεί να γίνει δοκιμή διαλύματος σιμεθικόνης από την ηλικία των 6 εβδομάδων.

 

Δοσολογία:

1½ – 2½ mL, 20 λεπτά πριν από το απογευματινό και το βραδινό φαγητό.

Κίνδυνος παρενεργειών, μεταξύ άλλων απειλητικό επεισόδιο άπνοιας.

 

Εργαστηριακός έλεγχος:

Καλλιέργεια ούρων.

 

Κωλικός στην περιοχή του ομφαλού (λειτουργικές κοιλιαλγίες):

Ηλικία 5-14 ετών, καθημερινά επεισόδια μία ή πολλές φορές/εβδομάδα.

Οι πόνοι επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινή ζωή, π.χ. απουσίες από το σχολείο.

Εντοπίζονται περιομφαλικά και είναι διάχυτοι.

Συχνά διαρκούν από 30 λεπτά μέχρι 3 ώρες.

 

Ωχρότητα, κάποιες φορές εκδηλώνεται η ανάγκη να παραμένει κλινήρες.

Μεταξύ των επεισοδίων λείπει το άλγος.

Διερεύνηση:

Ιστορικό, καμπύλες ανάπτυξης, ψηλάφηση κοιλακής χώρας, ψηλάφηση από το ορθό.

Εργαστηριακός έλεγχος:

Hb, CRP, λευκά, αιμοπετάλια, τύπος λευκών, δείκτες κοιλιοκάκης TGA/ EMA

(Βλέπε το υποκεφάλαιο Χρόνια διάρροια στο παρόν κεφάλαιο), stick ούρων, καλλιέργεια ούρων.

Θεραπεία:

Καθησύχαση, χειρισμοί λύσης της συστροφής.

Δοκιμάστε επίσης, αν χρειαστεί, τη λήψη τροφής ελεύθερης λακτόζης για 1-2 εβδομάδες.

Πάντα μπορεί να χορηγείται δοκιμαστικά θεραπευτική αγωγή κατά της δυσκοιλιότητας, π.χ. με λακτουλόζη.

Επίσκεψη ξανά μετά από 1-3 μήνες για επανεκτίμηση.

Αν χρειαστεί, παραπέμψτε σε παιδίατρο για πλήρη επανεξέταση.

 

Λοιμώξεις σε μικρότερα παιδιά:

Αμυγδαλίτιδα, ωτίτιδα, πνευμονία, πυελονεφρίτιδα.

 

Ουρολοιμώξεις:

Βλέπε το σχετικό υποκεφάλαιο στο παρόν κεφάλαιο.

 

Σκωληκοειδίτιδα:

Σπάνια σε παιδιά κάτω των 2 ετών.

Η εξέλιξη της  νόσου είναι πιο γρήγορη στα παιδιά από ό,τι στους ενήλικες, κυρίως στην ηλικία των 3-4 ετών.

Άλγος, που μετακινείται από την περιομφαλική χώρα στο δεξιό λαγόνιο βόθρο, ανορεξία, ήπια πυρετική κίνηση, δυσκολία βάδισης, αδυνατεί να πηδήσει με το ένα πόδι, επιζητεί να παραμένει ακίνητο, προτιμά τη στάση ψοῒτη, σανιδώδης κοιλία, τοπική ευαισθησία, αναπηδώσα (ή παλίνδρομη) ευαισθησία, ευαισθησία κατά τη δακτυλική εξέταση.

Εργαστηριακός έλεγχος:

CRP, λευκά (μη ειδικές εξετάσεις, οι οποίες μπορεί να είναι φυσιολογικές), γενική ούρων

(μερικές φορές μπορεί να συνοδεύεται από κετονουρία και αιματουρία).

 

Φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (ΙΦΝΕ/IBD):

Βλέπε το υποκεφάλαιο Διάρροια σε παιδιά με την επικεφαλίδα Χρόνια διάρροια στο παρόν κεφάλαιο.