Θρομβοπενία

Ορισμός

Συγκέντρωση αιμοπεταλίων πλάσματος (PLT) κάτω από 150 x10⁹/L.

Αιτίες

Μπορεί να αποτελεί μία αυτόνομη νόσο, η οποία ονομάζεται Πρωτοπαθής θρομβοπενία. Δευτεροπαθής θρομβοπενία εκδηλώνεται:

– Σε μειωμένη παραγωγή αιμοπεταλίων από το μυελό των οστών. Σε απλαστική αναιμία, λευχαιμία, λέμφωμα, ακτινοβολία, χημειοθεραπεία, ορισμένα φάρμακα (π.χ. θειαζιδικά διουρητικά), έλλειψη Β12/ φυλλικού οξέος και σε αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ.

– Κατά την περίοδο μετά από ιογενείς λοιμώξεις, όπως π.χ. παρωτίτιδα, κοκίτη, ερυθρά.

– Σε αυξημένο καταβολισμό αιμοπεταλίων στο αίμα. Συνηθέστερα συμβαίνει σε ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα, αλλά θρομβοπενία  εκδηλώνεται επίσης και σε αυτοάνοσα νοσήματα, όπως π.χ. σε ΣΕΛ, πολυαρτηρίτιδα, καθώς και σε σχέση με κύηση. Επίσης μπορεί να εκδηλωθεί και ως επιπλοκή κυρίως θεραπευτικής χορήγησης ηπαρίνης.

– Σε σπληνομεγαλία, κατά την οποία τα αιμοπετάλια συσσωρεύονται στο σπλήνα.

Συμπτώματα

Στους περισσότερους ασθενείς με τιμή αιμοπεταλίων πάνω από 50 x10⁹/L απουσιάζουν συμπτώματα.

Γενικά εκδηλώνεται αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας, όταν ο αριθμός των αιμοπεταλίων ελαττώνεται κάτω από 20 x10⁹/L. Πετεχειώδεις αιμορραγίες κυρίως στις κνήμες.

Αιμορραγίες βλεννογόνων στοματικής κοιλότητας, μύτης, γαστρεντερικής οδού, ουροποιητικού και κόλπου. Μεγάλες εμμηνορρυσίες. Αιματώματα μετά από μικρούς τραυματισμούς.

Διάγνωση

Ιστορικό, αντικειμενική εξέταση. Όταν έχει μπει η διάγνωση θρομβοπενίας, γίνεται διερεύνηση σχετικά με τον αιτιολογικό παράγοντα.

Διερεύνηση

Σε ασθενείς με PLT κάτω από 80 x10⁹/L γίνεται ανάλυση των αιμοπεταλίων σε φυγόκεντρο, ώστε να αποκλειστεί τυχόν ύπαρξη ψευδοθρομβοπενίας.

Γενικά γίνεται έλεγχος Hb, TKE, CRP, λευκοκυττάρων, τύπου λευκοκυττάρων και βιοχημικός έλεγχος ήπατος. Σε σπληνο- ή ηπατομεγαλία γίνεται ΑΤ ή υπέρηχος κοιλιακής χώρας.

Σε παιδιά μέχρι την ηλικία του 1 έτους, αριθμός αιμοπεταλίων (ελάχιστος) μέχρι 80 x10⁹/L θεωρείται φυσιολογικό εύρημα.