Τουλαραιμία

ICD-10 : A21

Αιτία

Το βακτηρίδιο Fransicella tularensis.

Ανευρίσκεται σε μικρόσωμα τρωκτικά (λαγούς, λέμινγκ [πρόκειται για αρουραίους των βόρειων χωρών], ποντίκια, αρουραίους, σκίουρους, αγριοκούνελα) και στα κόπρανα και τα ούρα τους.

Βρίσκεται στις περισσότερες χώρες του βόρειου ημισφαιρίου.

Στους ανθρώπους μεταδίδεται κυρίως με τα κουνούπια, τους κρότωνες, τις αλογόμυγες, επίσης με μολυσμένο νερό (π.χ. ιδιόκτητα πηγάδια) ή με την εισπνοή σκόνης, που έχει μολυνθεί από τα κόπρανα/ούρα των μικρών τρωκτικών, π.χ. κατά το δεμάτιασμα του σανού σε μπάλες/τον καθαρισμό εξοχικών (ξύλινων) οικιών/αγροτικών οικημάτων μετά από την χειμερινή εισβολή ποντικών. Χρόνος επώασης 2 – 7 ημέρες.

 

Συμπτώματα

Μετά από το τσίμπημα του κουνουπιού εμφανίζεται δυσίατο απόστημα στο σημείο του τσιμπήματος, πρησμένοι επιχώριοι λεμφαδένες, αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, επιπεφυκίτιδα – ανάλογα με τον τρόπο έκθεσης.

 

Σε εισπνοή: Εκδηλώνεται πνευμονία με υψηλό πυρετό (κυρίως νυκτερινό), πυρετός, μυαλγίες-/αρθραλγίες.

Χρόνος επώασης 7 – 10 ημέρες. Συχνά αυτόματη ανάρρωση, αλλά μπορεί και να χρειαστεί 2-3 μήνες.

 

Ο υψηλότερος κίνδυνος για τουλαραιμία ενεδρεύει αργά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο.

 

Διαφορική διάγνωση

Σε απόστημα εξετάζεται το ενδεχόμενο σταφυλοκοκκικής αιτιολογίας.

Σε αδενίτιδες μελετάται τυχόν ύπαρξης λεμφώματος.

 

Σε συμμετοχή των πνευμόνων με πυρετό/ κεφαλαλγία ελέγχεται ως αιτιολογία πιθανή γρίπη/ ιογενής/ βακτηριδιακή πνευμονία/ TBC.

Σε συμμετοχή των πνευμόνων μπορεί ακτινολογικά να μοιάζει με καρκίνο πνεύμονα με μεταστάσεις στους λεμφαδένες.

 

Διερεύνηση

Ορολογικός έλεγχος, σε δείγμα αίματος με αντισώματα κατά των βακτηριδίων.

PCR, ανοσοφθορισμός.

Τα αντισώματα ανευρίσκονται 3 εβδομάδες μετά τη λοίμωξη.

Εναλλακτικά μπορεί να ληφθεί καλλιέργεια, αλλά σ’ αυτήν την περίπτωση πρέπει να διενεργείται σε εργαστήριο με αυξημένα επίπεδα ασφαλείας.

Η PCR πραγματοποιείται μόνο σε ορισμένα εργαστήρια.

 

Θεραπεία

[1] 1ης εκλογής Στρεπτομυκίνη 15 mg/kg i.m. x2 για 10-14 ημέρες ή Γενταμυκίνη 3-5 mg/kg x3.   2ης εκλογής Τετρακυκλίνες, χλωραμφενικόλη, σιπροφλοξασίνη.   Πρόκειται για λοιμώδες νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης στο σύστημα καταγραφής του ΚΕΕΛΠΝΟ. Υπάρχει εμβόλιο σε πολύ περιορισμένες ποσότητες. Προορίζεται κυρίως για το προσωπικό μικροβιολογικών εργαστηρίων.   Η προφύλαξη επιτυγχάνεται με την προστασία από το τσίμπημα των κουνουπιών με ρούχα ολόσωμης κάλυψης. Να μην αγγίζονται ψόφια τρωκτικά παρά μόνο με γάντια. Το σκούπισμα με ή χωρίς ηλεκτρική σκούπα σε εξοχικές κατοικίες/έξω από το σπίτι κτλ. να γίνεται με χειρουργικές μάσκες προστασίας αναπνοής, σφουγγάρισμα με βρεγμένα κουρέλια.   [1] Εσωτερική Παθολογία, Σ.Α.Ράπτη, 1998, Εκδόσεις Μαρία.Γρ.Παρισιάνου.