Βλέπε και το υποκεφάλαιο σχετικά με το διαβήτη στο κεφάλαιο των Ενδοκρινολογικών νοσημάτων.
Δεν υπάρχουν αντενδείξεις, αν η γλυκόζη αίματος είναι καλά ρυθμισμένη και αν δεν συνυπάρχουν επιπλοκές εξαιτίας του διαβήτη (νευροπάθεια, μικροαγγειοπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια ή νεφροπάθεια). Αυτό ισχύει ακόμη και για εκείνους που συμμετέχουν σε αγώνες πρωταθλήματος.
Η αγωνιστική ικανότητα από την πλευρά της φυσικής κατάστασης είναι κανονική σε διαβητικούς με ρυθμισμένο επίπεδο σακχάρου.
Προσοχή!
Μπορεί να υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις. Π.χ. όσο αφορά τις καταδύσεις, απαιτείται προηγουμένως εκτίμηση από εξειδικευμένο διαβητολόγο σχετικά με τις αντενδείξεις.
Θεραπεία
Οι αθλητές με διαβήτη (συνήθως τύπου-1) αποτελούν σχετικά συχνή κατάσταση και οι συγκεκριμένοι χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή: Να γίνεται έλεγχος της νεφρικής λειτουργίας, του οφθαλμικού βυθού, ΗΚΓ και αντικειμενική εκτίμηση της λειτουργίας του περιφερικού νευρικού συστήματος πριν από αθλήματα πρωταθλήματος.
Σε διαβήτη τύπου-2 η φυσική δραστηριότητα αποτελεί αγωγή πρώτης εκλογής στη θεραπεία. Η βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη θεωρείται ως η πιο σημαντική επίδραση. Η τακτική φυσική δραστηριότητα στην οξεία φάση βελτιώνει το επίπεδο γλυκόζης τόσο σε διαβητικούς τύπου-1, όσο και τύπου-2.
Σε μακροχρόνια θεώρηση αποδεικνύεται ότι η τακτική φυσική δραστηριότητα δρα ευεργετικά στη βελτίωση του επιπέδου γλυκόζης αποκλειστικά στο διαβήτη τύπου-2. Η κίνηση ασκεί θετικό αποτέλεσμα σε διάφορους παράγοντες κινδύνου: ΑΠ, βάρος σώματος, λιπίδια αίματος, κίνδυνο δημιουργίας θρόμβου κ.ά., κάτι το οποίο ελαττώνει το συνολικό κίνδυνο τόσο στους διαβητικούς τύπου 1, όσο και τύπου 2, ενώ μειώνει και τον κίνδυνο για επιπλοκές εξαιτίας του διαβήτη (νεφρο-, αμφιβληστροειδο- και νευροπάθεια).
Οδηγίες σε αθλούμενους με διαβήτη, που λαμβάνουν ινσουλίνη:
Η καλή ρύθμιση της γλυκόζης με τακτική κίνηση και τακτικό έλεγχο της προσλαμβανόμενης τροφής μειώνει τις διακυμάνσεις των τιμών της γλυκόζης. Να γίνεται έλεγχος των τιμών της γλυκόζης αίματος πριν και μετά την προπόνηση, όταν η δόση της ινσουλίνης προσαρμόζεται ανάλογα με την προγραμματισμένη δραστηριότητα (βλέπε παρακάτω). Χρειάζεται τακτική περιποίηση των άκρων ποδιών, λόγω του κινδύνου για πληγές των άκρων ποδιών.
Να γίνεται έλεγχος της γλυκόζης αίματος περίπου 30 λεπτά πριν από τη δραστηριότητα:
Σε χαμηλή τιμή γλυκόζης αίματος πριν από την έναρξη της προπόνησης να καταναλώνονται υδατάνθρακες, αν πρόκειται για δραστηριότητα μεγάλης χρονικής διάρκειας. Σε υψηλές τιμές γλυκόζης αίματος πριν από την προπόνηση να γίνεται έλεγχος των κετονών στα ούρα (απλό στικ ούρων). Σε ανεύρεση κετονών στα ούρα: Αποφυγή της προπόνησης, λήψη νερού και διόρθωση της γλυκόζης αίματος με χορήγηση επιπλέον ινσουλίνης. Διαφορετικά ελλοχεύει κίνδυνος για ακόμη υψηλότερες τιμές γλυκόζης αίματος κατά τη διάρκεια της προπόνησης εξαιτίας έλλειψης ινσουλίνης, η οποία απαιτείται για τη δέσμευση γλυκόζης στα κύτταρα.
Να γίνεται μέτρηση της γλυκόζης αίματος περίπου 30 λεπτά μετά τη δραστηριότητα:
Κίνδυνος υπογλυκαιμίας. Το κάθε άτομο θα πρέπει να γνωρίζει την εξατομικευμένη αντίδρασή του στις διάφορες μορφές δραστηριότητας (διαφορετικές χρονικές στιγμές του 24ώρου, διάρκεια, ένταση, είδος προπόνησης). Διαπιστώνονται μεγάλες διαφορές μεταξύ των ατόμων. Ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας είναι μεγαλύτερος, όταν πρόκειται για ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη διάρκειας πολλών ετών.
Να αποφεύγεται η φυσική δραστηριότητα τις βραδινές ώρες (αν είναι εφικτό) εξαιτίας μεγαλύτερου κινδύνου για υπογλυκαιμία.
Να αποφεύγεται η χορήγηση ινσουλίνης σε μυς, που πρόκειται να ‘‘εργαστούν’‘ μέσα σε 1 ώρα.
Να γίνεται ρύθμιση των δόσεων ινσουλίνης μετά από προγραμματισμένη δραστηριότητα:
Οι διαφορές μεταξύ των ατόμων είναι μεγάλες, αλλά ισχύει ο εμπειρικός κανόνας, ότι συχνά μπορεί να μη χορηγηθεί η ινσουλίνη ταχείας δράσης πριν από τη δραστηριότητα. Η ινσουλίνη μακράς δράσης μειώνεται κατά περίπου 30% ανάλογα με τη δραστηριότητα.
Υπολογίστε τους υδατάνθρακες σε δραστηριότητα μεγάλης διάρκειας. Να έχετε πάντα διαθέσιμους επιπλέον υδατάνθρακες ταχείας δράσης, σκόνη γλυκόζης, δισκία σταφυλοσάκχαρου κτλ.
Ενημερώστε το γιατρό ομάδας και τον προπονητή για την ασθένεια. Είναι εκείνοι, που θα έχουν διαθέσιμους υδατάνθρακες.
Ο γιατρός είναι εκείνος που μπορεί να χορηγήσει γλυκαγόνη, αν χρειαστεί ενδομυϊκά, υποδόρια ή ενδοφλέβια, ώστε να διορθώσει τυχόν υπογλυκαιμία σε απώλεια συνείδησης. Δρα μέσα σε 10 λεπτά.
Βεβαίως υπάρχουν και άλλα μέσα για υποστήριξη, όπως αντλίες ινσουλίνης, οι οποίες βοηθούν τους διαβητικούς τύπου-1 να είναι δραστήριοι με πιο ομαλή καμπύλη γλυκόζης.
Φαρμακευτική αγωγή
Γλυκαγόνη: Ενέσιμη.
