Επίσης βλέπε και το υποκεφάλαιο Υπέρταση στο κεφάλαιο Καρδιαγγειακά νοσήματα!
Ορισμός
Υπέρταση, που ορίζεται ως πίεση αίματος (ΑΠ) ηρεμίας > 140/90 σε επανειλημμένες μετρήσεις.
Υπέρταση 1ου βαθμού (ήπια): ΑΠ 140-159/90-99.
Υπέρταση 2ου βαθμού (μέτρια): ΑΠ 160-179/100-109.
Υπέρταση 3ου βαθμού (σοβαρή): ΑΠ > 180/>110.
Σε υπέρταση 1ου-2ου βαθμού (ΑΠ < 180/110) επιτρέπεται η άθληση, αν η πίεση αίματος είναι σωστά ρυθμισμένη και απουσιάζουν σημεία οργανικής βλάβης (καρδιακή νόσος, επίδραση στη νεφρική λειτουργία).
Σε υπέρταση 3ου βαθμού η αρτηριακή πίεση αντιμετωπίζεται αρχικά με φάρμακα και στη συνέχεια, όταν εκτιμάται ως 2ου βαθμού, σύμφωνα με τα παραπάνω.
Αιτίες
Αρτηριακή πίεση = ΚΕ (κλάσμα εξώθησης) x ΠΑ (περιφερικές αντιστάσεις), όπου ΚΕ=ΚΣ (καρδιακή συχνότητα/ρυθμός) x ΟΠ (όγκος παλμού).
Πρώιμα στάδια υπερτασικής νόσου συνδέονται κυρίως με αυξημένο ΚΕ και χαμηλές ή φυσιολογικές ΠΑ.
Σε συνδυασμό με το μετασχηματισμό των αγγείων η υπερτασική νόσος γίνεται όλο και πιο έκδηλη και οι περιφερικές αντιστάσεις αυξάνουν. Το ΚΕ ενδεχομένως μειώνεται πολύ σύντομα.
Οι επιδράσεις της φυσικής δραστηριότητας στην πίεση του αίματος:
Η αερόβια προπόνηση (προπόνηση για φυσική κατάσταση) αυξάνει την πίεση του αίματος κατά τη διάρκεια της ίδιας της δραστηριότητας διαμέσου της αύξησης της ΚΣ και του ΟΠ. Οι ΠΑ είναι αμετάβλητες ή μειώνονται. Μετά από τη φυσική δραστηριότητα η πίεση του αίματος μειώνεται σε επίπεδο χαμηλότερο του αρχικού μέσα σε 12 ώρες ή περισσότερο.
Πιο μακροπρόθεσμα μπορεί κάποιος να επιτύχει μείωση της ΑΠ μέχρι 7 mmHg / 5 mmHg (συστολική / διαστολική αντίστοιχα) mmHg με τακτική αερόβια δραστηριότητα.
Λιγότερο εντατική δραστηριότητα (40-70% της μέγιστης) μειώνει την αρτηριακή πίεση το ίδιο αποτελεσματικά ή περισσότερο από ό,τι η πιο εντατική δραστηριότητα (> 80% της μέγιστης).
Η προπόνηση αντοχής (προπόνηση ισχύος) αυξάνει επίσης την ΑΠ κατά τη διάρκεια της ίδιας της δραστηριότητας διαμέσου της αύξησης τόσο της ΚΣ, όσο και των ΠΑ.
Μακροπρόθεσμα μπορεί ακόμη και ηπιότερη προπόνηση ισχύος (κυκλική προπόνηση, δηλαδή μικρά βάρη, πολλές επαναλήψεις) να ελαττώσει την αρτηριακή πίεση.