Ορισμός
Σκληρία, η οποία αναπτύχθηκε σε βραχύτερο ή μακρύτερο χρονικό διάστημα στα μαλακά μόρια του λαιμού.
Αιτιολογία
Λοιμώδη αίτια:
Συχνά αιφνίδια έναρξη κατά την ανάρρωση από λοίμωξη των άνω αεροφόρων οδών, συχνότερα σε παιδιά.
Οι αδένες μπροστά από τις γωνίες των γνάθων προσβάλλονται συχνά από λοιμώξεις των δοντιών.
(ΠΡΟΣΟΧΗ, ακόμη και η νόσος του Hodgkin μπορεί να έχει αιφνίδια έναρξη!).
Κακοήθεια:
Συχνότερα σκληρία, που αυξάνεται σε μακρό χρονικό διάστημα (μηνών), π.χ. λέμφωμα ή μετάσταση από την περιοχή της κεφαλής-τραχήλου, ακόμη και από τους πνεύμονες.
Διαμαρτία ή συγγενής παραλλαγή:
Μόρφωμα, που υπάρχει πολλά χρόνια, συνηγορεί για αυτό.
Οι κύστεις της μέσης τραχηλικής χώρας είναι πιο συχνές στα παιδιά.
Εντοπίζονται στη μέση γραμμή μπροστά από το υοειδές οστό, οι κύστεις της πλάγιας τραχηλικής χώρας μπροστά από το στερνοκλειδομαστοειδή μυ.
Συχνά μπορεί να εμφανιστούν και αργότερα στην ηλικία των 18-20 ετών.
Διάφορα:
Βρογχοκήλη, χρόνιες λεμφαδενίτιδες, λιπώματα (μαλακά/ημιστερεές), αθηρώματα (εντοπίζονται στο δέρμα, είναι ανεξάρτητα από το υπόστρωμά τους), αποστήματα (είναι ευαίσθητα), όγκοι θυρεοειδούς, θυρεοειδίτιδα, λεμφαγγείωμα, δερμοειδής κύστη, μετατραυματικό αιμάτωμα, οζώδης περιτονίτιδα, φυματίωση κ.ά.
Διερεύνηση
Ιστορικό με επικέντρωση σε τυχόν μείωση βάρους σώματος, ανεξήγητος πυρετός, άφθονες νυκτερινές εφιδρώσεις, συμπτώματα, που μπορεί να συνηγορούν για κακοήθεια/λέμφωμα Hodgkin.
Ψηλάφηση για εκτίμηση της σύστασης με καταγραφή τυχόν κινητικότητας, καθώς και ευαισθησίας ή μη-ευαισθησίας.
Σε οξείες λεμφαδενίτιδες οι λεμφαδένες είναι συνήθως ευαίσθητοι, ελαστικοί και ευκίνητοι.
Σε κακοήθειες είναι συνήθως σκληροί/ελαστικοί, χωρίς ευαισθησία και χωρίς κινητικότητα.
ΩΡΛ/κή εκτίμηση, κατά την οποία γίνεται προσεκτική επισκόπηση του λάρυγγα και του επιφάρυγγα, ενώ εξετάζονται και τα ρινικά τοιχώματα.
Ελέγχονται οι συνήθεις παράμετροι λοίμωξης, CRP ή ΤΚΕ και γενική αίματος, ελεύθερη-Τ4, TSH.
Λαμβάνεται FNA:
Τουλάχιστον 3 πλακάκια είτε από τον αρμόδιο γιατρό είτε από το κυτταρολογικό εργαστήριο.
Αν κριθεί απαραίτητο, περισσότερη διερεύνηση με ΑΤ τραχήλου και άνω θωρακικής χώρας.
Ειδικά σε μεσήλικες και ηλικιωμένους ασθενείς μία ανεξήγητη διόγκωση αδένων πρέπει να θεωρείται κακοήθεια μέχρι ‘’αποδείξεως του εναντίου’’.
Αδένας μπροστά από το στερνοκλειδομαστοειδή μυ στο πάνω μέρος νεαρού ατόμου πιθανόν να αποτελεί κύστη πλάγιας τραχηλικής χώρας. Σε άτομο > 50 ετών μπαίνει η υποψία καρκίνου των αμυγδαλών.
Σύμφωνα με τη δική μας επαγγελματική εμπειρία:
Στα παιδιά είναι συνηθισμένες οι ακίνδυνες τραχηλικές λεμφαδενίτιδες.
Η διάρκεια των αδενίτιδων μπορεί να φτάσει μέχρι τους έξι μήνες.
Οι γονείς συχνά είναι ανήσυχοι.
Επανεκτίμηση με ψηλάφηση μετά από 1-2 εβδομάδες.
Εξηγήστε προσεκτικά στους γονείς.
(Dr Kingstam, Trollhättan)