Ορισμός
Φυλλικό οξύ-πλάσμ.
< 15 nΜol/L: Πιθανή έλλειψη.
< 5nMol/L: Υπάρχει έλλειψη.
Φυλλικό οξύ ονομάζεται η βιταμίνη Β9.
Αιτίες
Το φυλλικό οξύ αποτελεί ένα ευαίσθητο δείκτη για ελλιπή πρόσληψη από το έντερο (π.χ. σε κοιλιοκάκη, μετά από εκτομή ενός τμήματος του λεπτού εντέρου).
Επίσης χαμηλή τιμή σε ελλιπή πρόσληψη (αυστηρά χορτοφάγοι [vegan], χορτοφάγοι, ηλικιωμένοι με μονόπλευρη διατροφή, εξουθενωμένοι αλκοολικοί).
Έλλειψη φυλλικού οξέος μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε φαρμακευτική χορήγηση ορισμένων αντιεπιληπτικών, μετφορμίνης, μεθοτρεξάτης και αντίστοιχα τριμεθοπρίμης, ατροφική γαστρίτιδα.
Το μαγείρεμα των τροφών μειώνει το επίπεδο του φυλλικού. Συχνά έλλειψη φυλλικού συνυπάρχει με την έλλειψη- βιταμίνης Β12.
Έλλειψη ακόμη και σε νεφρική ανεπάρκεια. Η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί θεραπευτικά με φυλλικό οξύ.
Αυξημένη ανάγκη φυλλικού κατά την κύηση.
Συμπτώματα
Αναιμία με κόπωση, ουλίτιδα, γλωσσίτιδα (καυσαλγία γλώσσας), ζάλη, κεφαλαλγία, καφεοειδή στίγματα δέρματος κτλ.
Σε σοβαρή αναιμία παρουσιάζεται δύσπνοια, ίσως στηθάγχη.
Το φυλλικό οξύ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συναισθηματική και ψυχική υγεία. Επιδείνωση ψυχικών συμπτωμάτων, κόπωση, άγχος, κατάθλιψη, σύγχυση, συμπτώματα άνοιας.
Διερεύνηση
Σε επίπεδα 5-15 nΜol/L γίνεται έλεγχος της ομοκυστεῒνης – υψηλή τιμή (επηρεάζεται τόσο σε έλλειψη φυλλικού, όσο και σε έλλειψη Β6 και Β12.
Βλέπε το υποκεφάλαιο της Ομοκυστεῒνης). Β12-ορ, Fe-ορ, αντισώματα ιστικής τρανσγλουταμινάσης.
Τα επίπεδα του φυλλικού οξέος σχετίζονται με τα επίπεδα της Β12. Σε έλλειψη Β12 μειώνονται τα επίπεδα φυλλικού-αίμ. Σε μεγάλη έλλειψη Β12 με κανονικά επίπεδα φυλλικού στον οργανισμό, μειώνονται τα επίπεδα του φυλλικού-αίμ. και αυξάνονται τα επίπεδα του φυλλικού πλάσματος, ενώ με τη θεραπευτική διόρθωση της έλλειψης Β12, οι παραπάνω εργαστηριακές τιμές διορθώνονται.
Συνήθως ο εργαστηριακός έλεγχος φυλλικού οξέος περιλαμβάνει τον έλεγχο φυλλικού οξέος-ορού, που δείχνει μόνο τα επίπεδα του φυλλικού κατά την ημέρα της εξέτασης, αλλά δε δείχνει τα επίπεδα του φυλλικού στους ιστούς.
Ιστορικό.
Ίσως διερεύνηση με διενέργεια γαστροσκόπησης, στην οποία μπαίνουν τα διαγνωστικά ερωτήματα της κοιλιοκάκης και της ατροφικής γαστρίτιδας.