Ορισμός
Φλεγμονώδης αναστρέψιμη απόφραξη των αεραγωγών (σύσπαση βρόγχων, οίδημα βλεννογόνων, παραγωγή βλέννας).
Η διάγνωση άσθμα μπαίνει σε παιδιά προσχολικής ηλικίας στο:
– 3ο επεισόδιο αποφρακτικού τύπου, αν είναι < 2 ετών.
– 1ο επεισόδιο αποφρακτικού τύπου, αν είναι < 2 ετών και παρουσιάζει και άλλα σημεία αλλεργικής νόσου, π.χ. έκζεμα ή τροφική αλλεργία.
– 1ο αποφρακτικό επεισόδιο, αν είναι > 2 ετών.
Η μορφή έναρξης των διάφορων τύπων άσθματος στα παιδιά ποικίλει. Μία μορφή έναρξης είναι επεισόδια και αντίστοιχα χρόνιο άσθμα (σύμφωνα με το σουηδικό υπουργείο υγείας) ή γνήσιο άσθμα και αντίστοιχα λοιμώδες άσθμα (σουηδική παιδιατρική εταιρεία).
Λοιμώδες άσθμα:
Ο συχνότερος τύπος στα μικρά παιδιά, ο οποίος συχνά ξεκινάει πριν από την ηλικία του ενός έτους και συχνά υποχωρεί πριν από την ηλικία των 4 ετών.
Γνήσιο άσθμα:
Ο συχνότερος τύπος σε παιδιά σχολικής ηλικίας/ νεαρά άτομα.
Φλεγμονή των αεραγωγών συχνά με ταυτόχρονη εκδήλωση αλλεργικών ενοχλήσεων.
Αιτιολογία
Εκλυτικοί παράγοντες:
Λοίμωξη (π.χ. από ιό RS/αναπνευστικό συγκυτιακό, -αδενοϊό, ιό παραγρίπης ή μεταπνευμοϊό), αλλεργία (κυρίως σε μεγαλύτερα παιδιά, από γύρη, ζώα με τρίχωμα), στην προσπάθεια, ερεθιστικές ουσίες, που υπάρχουν στον αέρα (καπνός τσιγάρου), ισχυρές οσμές, καιρικές συνθήκες (ψύχος, υγρασία).
Συμπτώματα
Επαναμβανόμενος ξερός βήχας και αναπνευστικός συριγμός, ιδιαίτερα στη διάρκεια της νύχτας, καθώς και σε σωματική προσπάθεια, βήχας για μεγάλο χρονικό διάστημα, που σχετίζεται με κρυολόγημα, δύσπνοια, κόπωση, ‘’μειωμένη φυσική κατάσταση’’, κακή ανάπτυξη, απουσίες από το σχολείο.
Στα μισά από τα παιδιά, που πάσχουν, τα συμπτώματα υποχωρούν μετά από την ηλικία των 20 ετών και στα μισά η κατάσταση εξελίσσεται σε χρόνιο άσθμα.
Αντικειμενικά ευρήματα
Βήχας, κόπωση, παράταση εκπνοής, συρίττοντες (μουσικοί ρόγχοι), διάταση σφαγίτιδων, εισολκή μεσοπλεύριων διαστημάτων, κοιλιακή αναπνοή, υπεραερισμός, ταχύπνοια.
Διαφορική διάγνωση
Από βρογχιολίτιδα (που οφείλεται κυρίως σε αναπνευστικό-συγκυτιακό ιό, σε πολλές περιπτώσεις, ιδιαίτερα, όταν αφορά μικρά παιδιά, αποτελεί αρμοδιότητα ειδικού παιδιάτρου).
Σε αναπνευστική λοίμωξη, που διάρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα (από αιμόφιλο γρίπης, πνευμονιόκοκκο), κοκίτη, μυκόπλασμα (από την ηλικία των 2 ετών και μετά), φυματίωση, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (κυρίως σε νυκτερινά συμπτώματα), ξένο σώμα (ιστορικό), κυστική ίνωση, έκπτωση της λειτουργίας των κροσσών, ανοσοανεπάρκεια,
EILOs (Exercise-induced laryngeal obstruction, παλιότερα με την ονομασία VCD vocal cord dysfunction),
παραπομπή σε ΩΡΛ/κή κλινική, στην οποία κρίνεται η αναγκαιότητα βιντεολαρυγγοσκόπησης,
αισθητηριακή υπερδραστηριότητα, βρογχοπνευμονική δυσπλασία, μεταλοιμώδεις πνευμονικές βλάβες, καρδιακά προβλήματα.