Ίλιγγος – Ψυχογενής ίλιγγος, Φοβικός ίλιγγος θέσης, Ίλιγγος τάσης

ICD-10 : H82

Ορισμός

Συνήθης αιτία ιλίγγου με ψυχιατρικό υπόβαθρο.

 

Αιτίες

Πρωτοπαθές άγχος (γενικευμένο άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή πανικού, αγοραφοβία κ.ά.), δευτεροπαθές άγχος ως μόνιμη εκδήλωση μετά από προηγούμενο αιθουσαίο ίλιγγο.

Το 25-50% των ασθενών, που είχαν νοσήσει από αισθουσαία νευρωνίτιδα και δεν ακολούθησαν ενεργητική αποκατάσταση, προσβάλλονται από άγχος και/ή κατάθλιψη και μη ειδικό ίλιγγο, που εκλύεται πιο εύκολα.

 

Οι ασθενείς γενικεύουν το φόβο πτώσης τους, ψυχοκαταπόνηση.

Ο ασθενής παρερμηνεύει τα ερεθίσματα της ιδιοδεκτικότητας.

Εμπλέκεται και το σεροτονινεργικό σύστημα.

Υπάρχει κλινική συσχέτιση μεταξύ ιλίγγου-/ ημικρανίας-/ αγχώδους διαταραχής.

 

Συμπτώματα

Άγχος, νευροφυτικά συμπτώματα.

Ο ίλιγγος εκδηλώνεται περισσότερο με τη μορφή αστάθειας, όταν το άτομο στέκεται ακίνητο ή βαδίζει αργά, ορισμένες φορές εντελώς σύντομες (δευτερόλεπτα-λεπτά) περίοδοι ιλίγγου ταλάντευσης.

Στις περιπτώσεις αυτές ο ασθενής μπορεί να χρειάζεται να στηριχτεί σε έπιπλα κτλ. Τριγύρω κινήσεις, ήχος, μαλακό δάπεδο επιδεινώνουν την κατάσταση.

 

Ο φοβικός ορθοστατικός ίλιγγος συχνά ξεκινάει μετά από περιόδους ιλίγγου από άλλη αιτία, μία πτώση ή μετά από μία περίοδο ψυχοκαταπόνησης, ‘’υπερβολικός φόβος στην όρθια θέση’’.

Η αγωνία ότι θα πέσει προκαλεί αυξημένη μυϊκή τάση, η οποία επιπλέον διαταράσσει την ιδιοδεκτικότητα, ενοχλήσεις έξω από το σπίτι, σε πλατείες, ανοιχτούς χώρους, κοινωνικές εκδηλώσεις, οδήγηση αυτοκινήτου, γέφυρες κτλ.

 

Συχνά ο ασθενής, που προσβάλλεται, διακατέχεται από καταναγκαστική προσωπικότητα.

 

Διαφορική διάγνωση

Καλοήθης ίλιγγος θέσης (αποκλείστε τον με τη δοκιμασία Dix-Hallpike).

 

Διερεύνηση

Πρωταρχικά φυσική (σωματική)/ νευρολογική αντικειμενική εξέταση (ο ασθενής εστιάζει στο ότι πρόκειται για σωματική/ νευρολογική ασθένεια και ότι πρέπει να ξεκινήσουμε με τον αποκλεισμό θετικών νευρολογικών ευρημάτων).

 

Ίσως ΑΤ/ ΜΤ εγκεφάλου, Hb, γλυκόζη-πλ, Β12, αρτηριακή πίεση, ίσως μεθυλμαλονικό οξύ ή ομοκυστεῒνη, ηπατικό βιοχημικό προφίλ, συμπεριλαμβανομένης της CDT ή PEth, TSH/T4.

 

Λήψη ιστορικού με επικέντρωση σε παράγοντες, που δημιουργούν άγχος και προηγούμενο ίλιγγο.

Αγχώδης διαταραχή; Κατάθλιψη;

Ίσως κλίμακα αξιολόγησης HAD (Hospitaly Anxiety and Depression scale).

 

Θεραπεία

Προσεκτική διερεύνηση (αποτελεί από μόνη της θεραπεία). Καθησύχαση του ασθενή, ο οποίος συχνά είναι πολύ ανήσυχος, ερμηνεία της νόσου.   Η κινησιοθεραπεία με την καθοδήγηση φυσιοθεραπευτή, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής άσκησης, είναι σημαντική, καθώς και η έκθεση του ασθενή στις καταστάσεις, που προκαλούν ίλιγγο (απευαισθητοποίηση από το άγχος-/ τους μηχανισμούς, που πυροδοτούν ίλιγγο).   Μπορεί να γίνει δοκιμή σκευασμάτων-SSRI (κυρίως σερτραλίνης ή σιταλοπράμης). Ίσως παραπομπή σε ψυχολόγο (γνωσιακή θεραπεία).      Φαρμακευτική αγωγή   SSRI-σκευάσματα Σιταλοπράμη. Σερτραλίνη.