Αφυδάτωση και αθλητισμός, ‘‘Θερμοπληξία’‘, Ενυδάτωση (υγρά) και αθλητισμός

ICD-10 : E86 (αφυδάτωση)

Ορισμός

Απώλεια υγρών, που επηρεάζει τις επιδόσεις.

 

Αιτίες

Απώλεια υγρών, που δεν αναπληρώνεται με επαρκή πρόσληψη.

 

Συμπτώματα

Δίψα, κόπωση, μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, μειωμένη εφίδρωση, αυξημένη θερμοκρασία σώματος, ζάλη, κεφαλαλγία, σε σοβαρές περιπτώσεις λιποθυμία, απώλεια συνείδησης και κράμπες.

 

Μπορεί να συμβάλλει στην ‘‘εκδήλωση θερμοπληξίας, που εκλύεται σε κόπωση’‘ διαμέσου ανώμαλης ρύθμισης της θερμοκρασίας, κραμπών, σύγχυσης, βλάβης μυών και ενδεχομένως επίδρασης σε ήπαρ-νεφρούς. Σε προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί μία τέτοια κατάσταση να οδηγήσει σε ανάγκη μεταμόσχευσης οργάνων ή ακόμη και σε θάνατο.

 

Η αποδοτικότητα ελαττώνεται ισχυρά σε ρυθμό ανάλογο με την αύξηση της αφυδάτωσης.

Μία απώλεια υγρών 2% και αντίστοιχα 3% του βάρους σώματος οδηγεί σε περίπου 20 και αντίστοιχα 30% μείωση της αποδοτικότητας! Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα ψευδώς αυξημένου ποσοστού και σφάλματος, π.χ. στη λήξη ποδοσφαιρικών αγώνων. Οι αθλητές μπορούν να χάσουν μεταξύ 1-4 λίτρα υγρών κατά τη διάρκεια αγώνα/αγωνίσματος.

 

Αντικειμενική εξέταση

Θερμό, ξηρό δέρμα, χαμηλή πίεση αίματος, επίδραση στο επίπεδο συνείδησης και/ή σύγχυση, ενδεχομένως αυξημένη θερμοκρασία σώματος.

 

Διερεύνηση

Είναι εύκολο να υποεκτιμήσει κάποιος τις απώλειες υγρών. Συστήνεται η ζύγιση του αθλητή πριν και μετά τη δραστηριότητα, ώστε να καταστεί δυνατή η εκτίμηση της φυσιολογικής απώλειας υγρών κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας.

 

Η δίψα δεν αποτελεί ορθό κριτήριο της έλλειψης υγρών.

 

Συχνότερα απαιτείται πόση μεγαλύτερης ποσότητας, από ό,τι όταν δεν υπάρχει δίψα. Αν τα ούρα είναι συμπυκνωμένα και μικρής ποσότητας πριν από εντατική άθληση, είναι αυξημένος ο κίνδυνος αφυδάτωσης.

 

Θεραπεία

Πρόληψη. Συστήνεται η επαρκής λήψη υγρών πριν και μετά την αθλητική δραστηριότητα, ιδιαίτερα όταν η ατμόσφαιρα είναι θερμή και ξηρή. Μερικές φορές μπορεί να υπάρχει δυσχέρεια στη λήψη υγρών, όπως π.χ. όταν πρόκειται για ‘‘έναν μέσο’‘ στο ποδόσφαιρο. Σε τέτοιες περιπτώσεις το συγκεκριμένο άτομο πρέπει να αξιοποιεί όλες τις ευκαιρίες, που παρουσιάζονται, όπως σε διακοπή του αγώνα κτλ. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος της υπερβολικής πρόσληψης υγρών! Θεωρείται ότι σε τέτοιο κίνδυνο είναι περισσότερο επιρρεπείς αθλητές, που δε συμμετέχουν σε πρωτάθλημα, όπως π.χ. σε αγώνες δρόμου μεγάλης απόστασης ή αγωνίσματα σκι, στα οποία οι αθλητές χάρη στο μεγάλη διάρκεια του αγωνίσματος προλαβαίνουν να πιούν μεγάλες ποσότητες υγρών κατά τη διάρκεια του αγώνα δρόμου. Η υπερβολική πρόσληψη υγρών μπορεί να οδηγήσει σε ζάλη, κράμπες ακόμη και σε εγκεφαλικό οίδημα.