Ερύθημα χρόνιο μεταναστευτικό, Μπορέλια

ICD-10 : A69

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο Mπορέλια στο κεφάλαιο των Νευρολογικών νοσημάτων!

 

Αιτία

Τα τσιμπούρια (ακάρεα) μπορούν διαμέσου τσιμπήματος να μεταφέρουν τη σπειροχαίτη (Borrelia burgdorferi).

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές σπειροχαιτών.

 

Συμπτώματα

Αργά αναπτυσσόμενη, δακτυλιοειδής μεταναστευτική ερυθρότητα του δέρματος, ξεκινάει σαν μία μικρή κηλίδα και διευρύνεται αργόσυρτα σε εβδομάδες ως μήνες.

Στις τυπικές περιπτώσεις εντελώς λεία με ή χωρίς κεντρική ύφεση, χωρίς καθόλου απολέπιση.

Ο χρόνος από το τσίμπημα μέχρι την ερυθρότητα είναι 1-4 εβδομάδες.

Ορισμένες φορές κεντρικά σημάδι από το τσίμπημα.

 

Συχνά ήπιος κνησμός.

Πολλαπλό μεταναστευτικό ερύθημα οφείλεται σε αιματογενή διασπορά.

Σε πολλαπλό ερύθημα συχνά παρουσιάζονται γενικά συμπτώματα, όπως ήπιος πυρετός, κεφαλαλγία-μυαλγία.

 

Σε ορισμένες περιπτώσεις η έναρξη είναι όψιμη με αργά εξελισσόμενες, εντοπισμένες σε ορισμένες θέσεις βλάβες με ατροφικό δέρμα, χρόνια ατροφική ακροδερματίτιδα (βλέπε το αντίστοιχο υποκεφάλαιο).

 

Διαφορική διάγνωση

Αντίδραση από τσίμπημα (συνήθως εξαφανίζεται μετά από 1 εβδομάδα), πολλαπλό ερύθημα, ερυσίπελας, δακτυλιοειδές κοκκίωμα (χαρακτηρίζεται από επηρμένα χείλη), μυκητίαση (υπάρχει συμμετοχή της επιδερμίδας με απολέπιση, εξίδρωση, φυσαλίδες).

 

Διερεύνηση

Ατομικό ιστορικό; Κρότωνας;

Διαμονή στην ύπαιθρο; τυπικά συμπτώματα.

Ο ορολογικός έλεγχος δεν έχει σημασία στην πράξη σε μεταναστευτικό ερύθημα, σε πρώιμα στάδια τα αντισώματα κατά της Μπορέλια δεν είναι ανιχνεύσιμα ούτε και σε ήπιες λοιμώξεις.

Στο 50% των ασθενών με ΕΜ ανιχνεύονται στοιχεία στον ορολογικό έλεγχο.

 

Θεραπεία

Απομάκρυνση του κρότωνα. Αφαιρείται προς τα έξω με λαβίδα ή με το ειδικό εργαλείο αφαίρεσης κροτώνων, που είναι διαθέσιμο σε φαρμακεία (στη Σουηδία). Να συλλαμβάνεται, όσο περισσότερο γίνεται, από το μπροστινό μέρος του, αποφύγετε, αν γίνεται, το πίσω μέρος του σώματός του. Καμία προπαρασκευή με λιπαρή ουσία ή παρόμοια.   Ο κρότωνας απομακρύνεται με την αφαίρεσή του ευθεία επάνω. Παραμονή μερών του κρότωνα δεν αυξάνει τον κίνδυνο της λοίμωξης. Καμία ένδειξη για θεραπεία με πενικιλίνη ή ορολογικό έλεγχο εξαιτίας ασυμπτωματικού τσιμπήματος από κρότωνα.   Φάρμακα: Σε ενήλικες χορηγείται σε μονήρες δερματικό ερύθημα PcV, 1g x3 για 10 ημέρες (αν αφορά ασθενή με βάρος πάνω από 90 kg ή κύηση χορηγούνται 2 g x3). Σε αλλεργία στην πενικιλίνη χορηγείται δοξυκυκλίνη 100 mg x2 για 10 ημέρες (όχι σε έγκυες στα δύο τελευταία τρίμηνα) ή αζιθρομυκίνη για 5 ημέρες (500 mg την 1η ημέρα, μετά 250 mg από τη 2η - 5η  ημέρα, όχι σε έγκυες το πρώτο τρίμηνο).   Σε ταυτόχρονη ύπαρξη πυρετού ή πολλαπλού ερυθήματος χορηγείται δοξυκυκλίνη 100 mg x2 για 10 ημέρες (σε κύηση τα δύο τελευταία τρίμηνα κεφτριαξόνη 2 g ενδοφλεβίως).   Στα παιδιά χορηγείται θεραπεία σε μονήρες ερύθημα με PcV: 25 mg/kg x3 για 10 ημέρες. Σε πολλαπλό ερύθημα ή σε ταυτόχρονο πυρετό σε παιδιά κάτω των 8 ετών χορηγείται αμοξυκιλίνη 15 mg/kg x3 για 14 ημέρες.   Το ερύθημα υποχωρεί σταδιακά σε 5-7 ημέρες. Αρχικά μπορεί να γίνει πιο έντονο κατά το πρώτο 24ωρο από την έναρξη της θεραπείας. Δεν απαιτείται παρακολούθηση. Το πολύμορφο ερύθημα μπορεί να θεραπευτεί αυτόματα, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος πρόκλησης λοιμώξεων στη συνέχεια (βλέπε το υποκεφάλαιο Μπορέλια στο κεφάλαιο των νευρολογικών νόσων).   Αν το ερύθημα δεν έχει υποχωρήσει σε 5-7 ημέρες, τότε πιθανόν πρόκειται για λανθασμένη διάγνωση.   Δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο. Το προσβλημένο άτομο δεν αποκτά ανοσία. Τα συνηθισμένα σκευάσματα κατά των κουνουπιών προστατεύουν κατά κάποιο τρόπο από το τσίμπημα.   Ατομική φροντίδα: Τσίμπημα από κρότωνα. Η πρώτη ενέργεια είναι φυσικά να αφαιρεθεί ο κρότωνας (το τσιμπούρι) με λαβίδα ή το ειδικό εργαλείο αφαίρεσης τσιμπουριών από το φαρμακείο (στη Σουηδία). Δεν πρέπει να επαλείψετε με οποιαδήποτε λιπαρή ουσία ή παρόμοια και δεν έχει σημασία προς ποια κατεύθυνση γίνεται η περιστροφή, για να απομακρυνθεί η κεφαλή του εντόμου με τα μέρη του στόματός του εμβυθισμένα στο δέρμα.   Ο κίνδυνος για χρόνιο μεταναστευτικό ερύθημα δεν αυξάνεται, αν τμήματα του κρότωνα παραμείνουν βυθισμένα στο δέρμα, ωστόσο όμως μπορεί να εκδηλωθεί τοπικά φλεγμονή/ λοίμωξη.   Φαρμακευτική αγωγή   Δοξυκυκλίνη. Κεφτριαξόνη. Φαινοξυμεθυλοπενικιλίνη (PcV).