Κεφαλαλγία σε παιδιά, Ημικρανία σε παιδιά

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο Κεφαλαλγία στο κεφάλαιο των νευρολογικών νοσημάτων.

Αιτιολογία

Συνήθως πρόκειται για κεφαλαλγία τάσης και/ή ημικρανία. Γενικά η εκδήλωση κεφαλαλγίας είναι λιγότερο συχνή σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και παρουσιάζει αυξημένο ποσοστό κατά τη σχολική ηλικία και την εφηβεία.

Συμπτώματα

Κεφαλαλγία τάσης:

Μεγαλύτερα παιδιά σχολικής ηλικίας.

Αμφοτερόπλευρα, επαναλαμβανόμενα επεισόδια κεφαλαλγίας, που περιγράφεται ως πίεση ή ζώνη (μέγγενη), που σφίγγει το κρανίο γύρω γύρω (συχνά εκδηλώνεται σε παιδιά φιλόδοξα και με υψηλούς στόχους).

Το άλγος ποικίλλει και εκδηλώνεται ιδιαίτερα τις ημέρες, κατά τις οποίες το παιδί πηγαίνει στο σχολείο/ τα Σαββατοκύριακα/ τις σχολικές διακοπές.

Επιδεινώνεται μετά από το μεσημέρι στη διάρκεια των ημερών, κατά τις οποίες βρίσκεται στο σχολείο.

Ο πόνος απουσιάζει τις νυκτερινές ώρες, ενώ απουσιάζουν η ναυτία, ο εμετός και μερικές φορές συνυπάρχει ευερεθιστότητα προς τους ήχους/ το φως.

Εκλύεται σε ψυχοκαταπόνηση.

Βρουξισμός:

Μετωπιαία κεφαλαλγία, τρίξιμο των δοντιών.

Κατανάλωση αναλγητικών:

Συχνή χρήση παρακεταμόλης/ ΜΣΑΦ από παιδιά εφηβικής ηλικίας

(βλέπε το υποκεφάλαιο Κεφαλαλγία, που προκαλείται από φάρμακα στο κεφάλαιο των νευρολογικών νοσημάτων).

Ημικρανία:

Μπορεί να ξεκινήσει σε πρώιμο στάδιο της ζωής (ακόμη και πριν από το σχολείο).

Στο 25% η έναρξη εκδηλώνεται πριν από την ηλικία των 10 έτων, κληρονομικότητα.

Ξαφνική εκδήλωση παλλόμενης/ σφύζουσας κεφαλαλγίας σε παιδιά μπορεί να είναι μονόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη.

Συχνά η διάρκειά της είναι μικρότερη από ό,τι στους ενήλικες (2-8 ώρες, αλλά μέχρι και 12).

Επιδεινώνεται κατά τη φυσική δραστηριότητα.

Υπάρχει ναυτία, υπερευαισθησία στο φως και τους ήχους, συχνά εμετοί, ενδεχομένως οπτική αύρα (ασυνήθιστη σε παιδιά).

Μικρότερα παιδιά μπορεί να γίνουν καλά μετά από 1-2 ώρες ύπνου.

Αναλγητικά του τύπου της παρακεταμόλης ή ΜΣΑΦ.

Αν δεν επιτυγχάνεται το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα και πρόκειται για παιδιά μεγαλύτερα των 12 ετών, μπορεί να χορηγηθεί τριπτάνη σε ρινικό σπρέι.

Μετά από επεισόδιο ημικρανίας είναι συνηθισμένη η εκδήλωση κόπωσης.

Οργανικές αιτίες:

Μεταλοιμώδεις, λοιμώδεις (ωτίτιδες, ρινοκολπίτιδες [μετωπιαία κεφαλαλγία],

λοιμώξεις των δοντιών, εγκεφαλικό απόστημα),

νόσοι του τραχήλου/ της αυχενικής μοίρας της ΣΣ (αντανακλαστικό άλγος στο μέτωπο, την κορυφή της κεφαλής, τις κροταφικές περιοχές, την περιοχή των αυτιών και των ματιών),

μετατραυματικές (διάσειση, υποσκληρίδιο αιμάτωμα),

οφθαλμολογικές (διαθλαστική ανωμαλία, λανθάνων στραβισμός, που εκδηλώνεται στη διάρκεια της ημέρας, συχνά μετωπιαία κεφαλαλγία, κοιτάζει με μισόκλειστα μάτια),

εγκεφαλικός όγκος:

Κεφαλαλγία, η οποία επιτείνεται με την πάροδο του χρόνου, χειρότερη το πρωί και σε θέση κατάκλισης, με εμετούς τις πρωινές και τις βραδινές ώρες, η οποία συνδυάζεται με νευρολογικά συμπτώματα σε πάνω από το 50% των προσβλημένων παιδιών.

Η υπέρταση, το οίδημα της οπτικής θηλής αποτελούν όψιμα σημεία.

Διερεύνηση

Το πιο σημαντικό είναι το ιστορικό: Η τροφή, οι ώρες ύπνου, η κίνηση, τα παιχνίδια στον υπολογιστή, οι ψυχοκοινωνικές συνθήκες (άγχος, οικογενειακή κατάσταση, μεγάλη τάξη/ σχολείο). Απουσίες από το σχολείο; Ημικρανία, αύρα, σε ποιες συνθήκες; Μειωμένη όραση; Ακοή; Κληρονομικότητα; Ένταση; Διάρκεια; Συχνότητα; Μονόπλευρες εκδηλώσεις; Έχει τη μορφή ζώνης, που σφίγγει;

Εκτίμηση τυχόν αυξημένης τάσης των μυών του αυχένα, ψηλαφήστε τους μασητικούς μυς, αρτηριακή πίεση, ακρόαση καρδιάς, νευρολογική εκτίμηση (συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης του βυθού των οφθαλμών), έλεγχο όρασης σε οπτικό

(ο συνηθισμένος έλεγχος της οπτικής οξύτητας με το οπτότυπο/ πίνακα του Snellen δεν εξυπηρετεί στη συγκεκριμένη περίπτωση!).

Εργαστηριακές εξετάσεις:

Hb, γενική ούρων.