Αιτιολογία
Συνήθως ιογενής.
Οι λοιμώξεις των ανώτερων αεροφόρων οδών, που υποτροπιάζουν συχνά, μπορεί να σχετίζονται με στρες με επίδραση στο ανοσολογικό σύστημα.
Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των ανώτερων αεροφόρων οδών σε παιδιά μπορεί να οφείλονται σε υπερπλασία του αδενικού ιστού πίσω από τη μύτη.
Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των ανώτερων αεροφόρων οδών ενδεχομένως να σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης-D.
Αμφιλεγόμενο.
Συμπτώματα
Ρινική καταρροή, βήχας, οιδηματώδεις βλεννογόνοι του ρινοφάρυγγα, άλγος στην κατάποση, βραχνάδα, πυρετός διαφορετικής έντασης.
Η ρινική καταρροή αρχικά είναι καθαρή, στη συνέχεια έγχρωμη, η οποία δεν αποτελεί απαραίτητα σημείο βακτηριδιακής λοίμωξης.
Συχνά επίσης άλγος στη ρίζα της μύτης και το μέτωπο εξαιτίας οιδήματος των βλεννογόνων.
Στα παιδιά συχνά εκδηλώνεται νυκτερινός βήχας.
Διάρκεια συμπτωμάτων 7-10 ημέρες.
Διερεύνηση
Αντικειμενική ΩΡΛ/κή εξέταση, ακρόαση πνευμόνων. CRP περίπου > 50 συνηγορεί για βακτηριδιακή λοίμωξη με μεγάλη διασπορά (πνεύμονες), κατά την οποία οι άνω αεροφόροι οδοί συμμετέχουν με πολύ λίγο ιστό, ώστε να υπάρχει υψηλή αύξηση της CRP.
Σε συχνές υποτροπιάζουσες λοιμώξεις των αεροφόρων οδών ίσως είναι χρήσιμος ο έλεγχος της 25-ΟΗ-βιταμίνης D-ορού.
Θεραπεία
Άφθονη λήψη υγρών, θέση ανύψωσης κορμού, ρινικές σταγόνες, παρακεταμόλη και υπομονή. Δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία.
Συνήθως τα αντιβιοτικά αντενδείκνυνται.
Σαλμετερόλη + στεροειδές (π.χ. σαλμετερόλη + προπιονική φλουτικαζόνη), όταν χρειάζεται σε βήχα/ συριγμό των αεροφόρων οδών μεγάλης χρονικής διάρκειας, μειώνει την υπερευερεθιστότητα των αεροφόρων οδών.
Η τοπική εφαρμογή ΜΣΑΦ μπορεί να προσφέρει ανακούφιση από τους ιογενείς πονόλαιμους.
Σχετικά με τη θεραπεία της ωτίτιδας, ωτοσαλπιγγίτιδας, παραρρινοκολπίτιδας, αμυγδαλίτιδας, περιαμυγδαλίτιδας βλέπε τα αντίστοιχα υποκεφάλαια στο παρόν κεφάλαιο.
Ατομική φροντίδα:
Άφθονη λήψη ζεστών υγρών, άφθονη λήψη υδρόμελου (όχι όμως σε παιδιά ηλικίας κάτω του 1 έτους).
Να επιλέγεται η ανάρροπη θέση, η θέση κατάκλισης αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης ωτίτιδας και παραρρινοκολπίτιδας, αποφυγή καπνίσματος.
Η συστηματική λήψη αντιοξειδωτικών, π.χ. βιταμίνης C, δεν ελαττώνει τον κίνδυνο κρυολογήματος, αλλά ίσως βοηθάει στο να είναι κάπως πιο ήπια τα συμπτώματα και στην πιο σύντομη υποχώρηση.
Το ίδιο ισχύει και για τη λήψη φυτικών προϊόντων.
Τα πιο αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης περιλαμβάνουν συχνό πλύσιμο των χεριών, το οποίο καλύτερα να γίνεται με απολυμαντικό χεριών.
Η οδηγία αυτή ισχύει εξίσου για μαθητές και προσωπικό σχολείων και νηπιαγωγείων.
Να αποφεύγεται το φτέρνισμα προς το πρόσωπο άλλων ατόμων!
Η έλλειψη ύπνου (η φυσιολογική διάρκεια είναι συστηματικά 7 ώρες/24ωρο) αυξάνει τον κίνδυνο κρυολογήματος!
Φαρμακευτική αγωγή
Ασκορβικό οξύ.
ΜΣΑΦ, τοπικά.
Σύμφωνα με τη δική μας επαγγελματική εμπειρία:
Η χορήγηση χρωμογλυκικού οξέος, ρινικώς, 1x4 σε παιδιά με συχνές ωτίτιδες κατά τη διάρκεια κρυολογήματος λειτουργεί προληπτικά κατά της νέας προσβολής από ωτίτιδα!
(Dr Mats Elm, Borås).
