Μπορέλια – 1παθές στάδιο (Μεταναστευτικό ερύθημα) ΜΕ

ICD-10 : A69.2

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο Χρόνιο μεταναστευτικό ερύθημα στο κεφάλαιο των δερματικών νοσημάτων καθώς και το υποκεφάλαιο Πυρετός από κρότωνα στο κεφάλαιο των νοσημάτων του αναπνευστικού.

 

Αιτίες

Βακτηριδιακή λοίμωξη από σπειροχαίτη της ομάδας Borrelia burgdoferi sensu lato, που μεταφέρεται στον άνθρωπο από τους κρότωνες.
Οι πρωτοπαθείς λοιμώξεις συμβαίνουν κυρίως από τον Απρίλιο μέχρι το Δεκέμβριο.
Περίπου στο 1 από τα 100 τσιμπήματα του κρότωνα μεταφέρεται η μπορέλια, αλλά μόνο το 20% των κροτώνων φέρουν τη μπορέλια.
Ο κίνδυνος λοίμωξης είναι χαμηλός κατά το πρώτο 24ωρο, κατά το οποίο ο κρότωνας βρίσκεται στην επιφάνεια του δέρματος.
Όσο περισσότερος είναι ο χρόνος παραμονής του κρότωνα στο άτομο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος λοίμωξης.
Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άντρες από λοίμωξη μπορέλια.
Προηγούμενη λοίμωξη δεν προφυλάσσει από νέα νόσηση.

Συμπτώματα

Ερύθημα, μερικές φορές με ήπιο κνησμό, αλλά συχνότερα ασυμπτωματικό.
Υπεραισθησία – παραισθήσεις μπορεί να εκδηλωθούν στην προσβλημένη περιοχή.
Γενικά συμπτώματα, όπως κόπωση, πονοκέφαλος, μυαλγίες και πυρετός, παρουσιάζονται κυρίως σε σχέση με πολλαπλό ερύθημα και συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο εξέλιξης της νόσου, αν δε χορηγηθεί θεραπεία.

Αντικειμενική Εξέταση

Ερύθημα, που αναπτύσσεται αργά, το οποίο κατά κανόνα εμφανίζεται 1-4 εβδομάδες μετά από το τσίμπημα του κρότωνα (έχει αναφερθεί χρόνος επώασης από 1-90 ημέρες).
Το ερύθημα βρίσκεται στο σημείο του τσιμπήματος του κρότωνα.
Ερύθημα μεγέθους μεγαλύτερου από 5 εκατοστά ερμηνεύεται ως μεταναστευτικό ερύθημα και χορηγείται φαρμακευτική αγωγή.
Μπορεί να εκδηλωθούν περιοχικές αδενίτιδες.
Το ερύθημα μπορεί να χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη ή την απουσία κεντρικής περιοχής ύφεσης.

 

Διαφορική Διάγνωση

Αντίδραση από τσίμπημα (εκδηλώνεται αμέσως και δε χρειάζεται θεραπεία), αλλεργίες από επαφή, μυκητιασική λοίμωξη, ερυσίπελας, δακτυλιοειδές καλόηθες κοκκίωμα.

Διερεύνηση

Κλινική διάγνωση.
Το αποτέλεσμα του ορολογικού ελέγχου είναι αβέβαιο και δεν έχει καμία θέση στη διαγνωστική διαδικασία του μεταναστευτικού ερυθήματος.
Τόσο στην οξεία, αλλά ακόμη και στη φάση ανάρρωσης μπορεί να παραμείνει αρνητικό.
Δεν υπάρχει καμία διαθέσιμη εξέταση αίματος, η οποία μπορεί με βεβαιότητα να τεκμηριώσει μία οξεία λοίμωξη από μπορέλια, ή με την οποία μπορεί γίνει διάκριση μεταξύ της οξείας και της λοίμωξης, που προηγήθηκε.

Σε ενδημικές περιοχές υπάρχει υψηλή δραστηριότητα στο παρασκήνιο με υψηλές τιμές αντισωμάτων σε υγιείς, κάτι το οποίο οδηγεί σε δυσχέρεια της ερμηνείας ενός θετικού αποτελέσματος της εξέτασης.

Μία θετική τιμή IgM στον ορό δεν επιτρέπει από μόνη της την έναρξη χορήγησης θεραπείας, αλλά συχνά εκφράζει την ύπαρξη μίας μη-ειδικής αντίδρασης.
Στις μισές περιπτώσεις του μεταναστευτικού ερυθήματος δεν παρουσιάζεται καμία ανάπτυξη αντισωμάτων.
Ο ορολογικός έλεγχος δεν μπορεί καθόλου να αξιοποιηθεί στον έλεγχο του θεραπευτικού αποτελέσματος.

Θεραπεία

Φαρμακευτική:

Σε ενήλικες με μονήρες ερύθημα δέρματος χορηγείται PcV, 1g x3 για 10 ημέρες (σε βάρος πάνω από 90 kg ή σε κύηση χορηγείται η διπλή δόση).
Σε αλλεργία στην πενικιλίνη, ταυτόχρονη ύπαρξη πυρετού ή πολλαπλό ερύθημα χορηγείται δοξυκυκλίνη 100 mg 2×1 για 10 ημέρες.
Σε κύηση χορηγείται κεφτριαξόνη 2g x1 ενδοφλέβια για 2 εβδομάδες.

Στα παιδιά χορηγείται θεραπευτικά PcV: 25mg/ kg x3 για 10 ημέρες.
Σε πολλαπλό ερύθημα ή με ταυτόχρονο πυρετό χορηγείται σε παιδιά κάτω των 8 ετών αμοξυκιλίνη 15 mg/ kg x3 για 14 ημέρες (η οποία αποτελεί επίσης εναλλακτική λύση, αν το παιδί δεν αντέχει τη γεύση της πενικιλίνης).

Σε παιδιά πάνω των 8 ετών χορηγείται δοξυκυκλίνη 4 mg/kg x1 για 14 ημέρες.

Σε αλλεργία στην πενικιλίνη τόσο σε μονήρες, όσο και σε πολλαπλό ΜΕ, χορηγείται αζιθρομυκίνη 10 mg/kg x1 την πρώτη ημέρα, μετά 5 mg/kg x1 από τη 2η-5η ημέρα.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:
Όσο αφορά τη δοξυκυκλίνη [1] (δοσολογία: 4 mg/kg x1 για 14 ημέρες) σύμφωνα με νέες οδηγίες ισχύει ότι μπορεί να χορηγείται σε παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας, ακόμη και μικρότερα των 8 ετών, όταν πρόκειται για τη θεραπεία του μεταναστευτικού ερυθήματος και συγχρόνως αλλεργία στην πενικιλίνη (δεν υπάρχει κίνδυνος για αποχρωματισμό των δοντιών ούτε για υποπλασία της αδαμαντίνης)!

Στμ. Συστήνεται η χορήγηση δοξυκυκλίνης σε παιδιά μικρότερα των 8 ετών να αποτελεί εναλλακτική λύση, δηλαδή να χορηγείται μόνο, όταν υπάρχει ανάγκη, ως φάρμακο 2ης εκλογής.

Το ερύθημα μπορεί να παρουσιάζει αύξηση τις πρώτες ημέρες μετά τη θεραπεία, στη συνέχεια όμως υποχωρεί.
Συνήθως εξαφανίζεται μετά από 5-7 ημέρες.
Αν δε συμβεί αυτό, πιθανόν να πρόκειται για λανθασμένη διάγνωση.
Δε χρειάζεται επανεκτίμηση.
Το μεταναστευτικό ερύθημα μπορεί να υποχωρήσει αυτόματα, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγήσει σε μετέπειτα λοιμώξεις, σύμφωνα με όσα αναφέρονται παρακάτω.

Αφαίρεση του κρότωνα.
Αφαιρείται με λαβίδα ή με το ειδικό εργαλείο αφαίρεσης κροτώνων, που πωλείται σε φαρμακεία (στη Σουηδία).
Πιάστε όσο πιο μπροστά γίνεται, αποφύγετε, αν γίνεται, το πίσω μέρος του σώματός του.
Καμία προπαρασκευή με αλοιφή ή κάτι παρόμοιο.
Ο κρότωνας αποδεσμεύεται με τράβηγμά του ευθεία πάνω.
Τμήματά του, που ίσως παραμείνουν, δεν αυξάνουν τον κίνδυνο λοίμωξης.
Πως πρέπει να αφαιρείται ένα τσιμπούρι από το δέρμα.

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη θεραπευτικής χορήγησης πενικιλίνης ή διενέργειας ορολογικού ελέγχου λόγω ενός ασυμπτωματικού τσιμπήματος κρότωνα.

Πρόληψη:
Δε διατίθεται εμβόλιο.
Τα άτομα, που έχουν προσβληθεί, δεν αποκτούν ανοσία.
Τα συνηθισμένα αντικουνουπικά σκευάσματα προστατεύουν κατά κάποιο τρόπο από το τσίμπημα.
Ολόσωμη ενδυμασία σε διαμονή σε ύπαιθρο, όπου υπάρχουν τσιμπούρια.
Τα ανοιχτόχρωμα ρούχα διευκολύνουν την εντόπιση των κροτώνων (όμως προσελκύουν επίσης και μύγες).
Ελέγξτε την επιφάνεια του δέρματος μετά από παραμονή έξω στην ύπαιθρο.      

ΛΟΙΜΩΞΗ / INFECTION: ΔΗΓΜΑ ΚΡΟΤΩΝΟΣ – ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ

 

[1] Läkartidningen 37/ 2017:

http://www.lakartidningen.se/Klinik-och-vetenskap/Kommentar/2017/08/Doxycyklin-kan-ges-till-barn-i-alla-aldrar/ &

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5390373/

Φαρμακευτική Αγωγή

Αζιθρομυκίνη.
Αμοξυκιλίνη.
Δοξυκυκλίνη.
Πενικιλίνη-V: Φαινοξυμεθυλοπενικιλίνη.

*Τελευταία Ενημέρωση:

1 Ιανουαρίου, 2024