Νευραλγία τριδύμου, Νευραλγία

ICD-10 : G50

Αιτίες

Οι περισσότερες περιπτώσεις είναι ιδιοπαθείς.

Μερικές φορές η ενόχληση προκαλείται από συμπίεση του νεύρου σε αρτηριακή αγγειακή αγκύλη.

 

Συμπτώματα

Επεισόδια ισχυρού πόνου προσώπου διάρκειας από δευτερόλεπτα μέχρι κάποιο λεπτό κυρίως στην περιοχή της άνω και/ή κάτω γνάθου.

Κατά κανόνα έναρξη μετά από την ηλικία των 50 ετών.

Να αφορά νεότερα άτομα, να σκέφτεστε την ΠΣ.

 

Απουσία πόνου μεταξύ των επεισοδίων, ο οποίος συχνά εκλύεται στην περιοχή του τριδύμου από εξωτερικά ερεθίσματα, όπως π.χ. τον άνεμο, το άγγιγμα, τη μάσηση, το ξύρισμα, το βούρτσισμα των δοντιών.

 

Αντικειμενική εξέταση

Ευαισθησία στους κλάδους του τριδύμου.

Το αντανακλαστικό του κερατοειδή και η ψηλάφηση πάνω από το μασητήρα είναι φυσιολογικά (εκτός του ότι ο πόνος μπορεί να πυροδοτηθεί σύμφωνα με τα παραπάνω), καθώς και η νευρολογική αντικειμενική εξέταση.

 

Διαφορική διάγνωση

Κεφαλαλγία Horton, ημικρανία, κολπίτιδα, πολφίτιδα, έρπητας ζωστήρας, οξύ γλαύκωμα, SUNCT

(= Short Unilateral Neuralgiform Pain with Conjunctival injection and Tearing, βλέπε το αντίστοιχο υποκεφάλαιο).

 

Σε παθολογικά ευρήματα κατά τη νευρολογική αντικειμενική εξέταση σκεφτείτε επίσης την ΠΣ (υποψία σε έναρξη ‘’νευραλγίας τριδύμου’’ σε νεαρά άτομα), το ΑΕΕ και τον όγκο, κυρίως στον οπίσθιο κρανιακό βόθρο.

 

Νευραλγίες του γλωσσοφαρυγγικού (πόνος στο φάρυγγα) και του ινιακού (αυχεναλγία) εκδηλώνονται, αλλά είναι ασυνήθιστες.

Άτυπος πόνος προσώπου χωρίς βεβαιότητα για την υποκείμενη διάγνωση σχετίζονται με κατάθλιψη.

 

Διερεύνηση

Σε φυσιολογική αντικειμενική εξέταση αρκεί με τη διερεύνηση και το ιστορικό.

Σε άτυπες περιπτώσεις άλλου είδους νευρολογικά ελλείμματα ή πόνο, που παραμένει μεταξύ των ίδιων των επεισοδίων, γίνεται παραπομπή σε νευρολόγο για περισσότερη διερεύνηση με οσφυονωτιαία παρακέντηση, ΜΤ ή εναλλακτικά ΑΤ.

 

Θεραπεία

Φάρμακο πρώτης εκλογής αποτελεί η καρβαμαζεπίνη. Η δόση τιτλοποιείται προσεκτικά από τα 50-100 mg μέχρι τα 1200-1400 mg ανάλογα με τη θεραπευτική απάντηση και τυχόν παρενέργειες. Περίπου το 50% των ασθενών παρουσιάζουν αυτόματη ανάρρωση περίπου μέσα σε ένα μήνα. Γι’ αυτό γίνεται προσπάθεια διακοπής του φαρμάκου με προσεκτική μείωση της δόσης, 2-3 μήνες, αφού έχει υποχωρήσει ο πόνος.   Φάρμακα δεύτερης εκλογής είναι η γκαμπαπεντίνη, η πρεγκαμπαλίνη και τρίτης εκλογής η βακλοφαίνη ή η φαινυτοῒνη. Τα φάρμακα δεύτερης και τρίτης εκλογής ίσως χορηγηθούν σε συνδυασμό με καρβαμαζεπίνη.   Σε αστοχία της θεραπείας παραπομπή σε νευρολόγο με ερωτηματικό για θερμοπηξία του γαγγλίου του τριδύμου (γάγγλιο Gasseri) ή νευρολυτικό αποκλεισμό με γλυκερόλη ή μικροαγγειακή αποσυμπίεση.            Φαρμακευτική αγωγή   Βακλοφαίνη. Γκαμπαπεντίνη. Καρβαμαζεπίνη. Πρεγκαμπαλίνη. Φαινυτοῒνη.