Ουρολοιμώξεις σε γυναίκες – Κυστίτιδα, Οξεία κυστίτιδα, Λοίμωξη του κατώτερου ουροποιητικού

ICD-10 : N30

Λοίμωξη για πρώτη φορά:

Ορισμός

Βακτηριδιακή προσβολή της ουροδόχου κύστης.

Η καλλιέργεια ούρων είναι θετική, όταν (σε δείγμα ούρων μέσης ούρησης) ανευρίσκεται E.Coli και άλλα πρωτοπαθή (στμ: αντίθετο > Ευκαιριακά) παθογόνα σε αριθμό > 10.000-100.000 βακτ./ml, (ανάλογα και με το είδος του βακτηριδίου και το εργαστήριο).

Όταν ταυτόχρονα συνυπάρχει συμπτωματολογία, τα κατώτερα όρια, όσο αφορά τα gram αρνητικά, είναι 1000 βακτ./ mL.

 

Αιτία

Ε.Coli (>80%). Staph. saprophyticus (ιδιαίτερα στην αρχή του φθινοπώρου).

Morganella/ Proteus σπάνια, αλλά απαιτείται ειδική θεραπεία και παρακολούθηση.

Είναι ξεκάθαρη η συσχέτιση της σεξουαλικής συνεύρεσης με τον κίνδυνο κυστίτιδας.

 

Συμπτώματα

Επιτακτικό αίσθημα ούρησης, τσούξιμο κατά την ούρηση, άλγος στην περιοχή της ουροδόχου κύστης και μερικές φορές αντανάκλαση στη σπονδυλική στήλη.

 

Διάγνωση

Η πιθανότητα βακτηριουρίας είναι > 90% για γυναίκες με τυπικά συμπτώματα σε μεμονωμένες περιπτώσεις.

Σε στικ ούρων αρνητικό τόσο για νιτρικά, όσο και για λευκοκύτταρα, η πιθανότητα ουρολοίμωξης ανέρχεται παρόλα αυτά σε περίπου 50% (οι εντερόκοκκοι και οι σταφυλόκοκκοι δεν προκαλούν χαρακτηριστικά παθολογικά ευρήματα στο στικ ούρων).

Στις τυπικές περιπτώσεις η δοκιμασία νιτρικών είναι θετική (ο Saprophyticus δε δίνει θετική δοκιμασία νιτρικών.

Μάλιστα συνήθως η γενική ούρων είναι αρνητική, όταν ο χρόνος επώασης είναι < 4 ωρών).

Ίσως να ανευρίσκονται λευκοκύτταρα στο στικ ούρων.

Ζητήστε καλλιέργεια σε πυρετό, υποψία πυελονεφρίτιδας (ζητήστε CRP), σε εγκυμοσύνη, σε αποτυχία της θεραπείας παρά τη λήψη αντιβιοτικών για 3-5 εικοσιτετράωρα, σε υποτροπή, σε πρόσφατη παραμονή σε νοσοκομείο ή στο εξωτερικό, καθώς και σε άτυπη κλινική εικόνα.

Εξετάσεις-ΣΜΝ σε υποψία σεξουαλικώς μεταδιδόμενου νοσήματος.

 

Διαφορική διάγνωση

Πυελονεφρίτιδα (πυρετός > 38 βαθμούς και/ή πόνος στην πλάγια κοιλιακή χώρα), ουρηθρίτιδα (χλαμύδια, γονόκοκκοι, τριχομονάδα), αιδοιοκολπίτιδα (herpes simplex, candida ablicans), ατροφικοί βλεννογόνοι, ερεθισμός εξαιτίας υπερβολικής υγιεινής στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, πρόπτωση, κυστεοκήλη, τοπική αλλεργική αντίδραση, όγκος.

Θεραπεία

Είναι αξιοσημείωτη η αυτόματη θεραπεία (αφορά το 30% των γυναικών με κυστίτιδα). Γίνονται ασυμπτωματικές χωρίς χορήγηση θεραπείας μέσα σε μία εβδομάδα. Πρέπει να προτείνεται στη γυναίκα να περιμένει, αλλά να έχει πάρει τη συνταγή. Σε ασθενείς, που επιθυμούν θεραπεία, να χορηγείται αντιβίωση για 3-7 ημέρες μόνο, εφόσον πρόκειται για μη-έγκυο με τυπικά συμπτώματα. Αντιβιοτικά σύμφωνα με ότι προτείνεται [1] από τον ΕΟΦ (2018). Θεραπεία 1ης Γραμμής:
  • Νιτροφουραντοῒνη (100mg x3, po x 5-7ημ).
  • Τριμεθοπρίμη-σουλφομεθοξαζόλη (160/800mg x2 po x 3 ημ).
  • Φωσφομυκίνη (3g x1, po εφάπαξ).
  • Πιβμεκιλλινάμη (400mg x2, po x 5 ημ).
Θεραπεία 2ης Γραμμής: Φθοριοκινολόνες (3ημερα po σχήματα).
  • Οφλοξασίνη 200mg x2 ή
  • Σιπροφλοξασίνη 250mg x2 ή 500mg x1 ή
  • Λεβοφλοξασίνη 250mg x2 ή 500mg x1 ή
  • Προυλοφλοξασίνη 600mg x1 ή
  • Νορφλοξασίνη 400mg x1
β-λακτάμες (π.χ. αμοξυκιλίνη-κλαβουλανικό, κεφακλόρη κ.ά.). Σε γυναίκες με τυπικά συμπτώματα, οι οποίες είχαν και πριν στη ζωή τους ουρολοίμωξη και παρουσιάζουν συμπτώματα ίδια με την προηγούμενη φορά, μπορείτε να δώσετε οδηγίες και θεραπεία τηλεφωνικώς. Σε πρωτοεμφανιζόμενη λοίμωξη, καθώς και όταν η συμπτωματολογία είναι άτυπη, σωστή τακτική θεωρείται η επίσκεψη στο ιατρείο. ΠΡΟΣΟΧΗ, στις έγκυες διαφέρει η αντιμετώπιση! Βλέπε το υποκεφάλαιο ’’Ουρολοιμώξεις στην εγκυμοσύνη’’. Να γίνεται έλεγχος μετά από την ολοκλήρωση της θεραπείας σε επιπλεγμένες ουρολοιμώξεις, πυρετική κίνηση και στις έγκυες. Αν μετά από 3-5 εικοσιτετράωρα τα συμπτώματα επιμένουν παρά τη λήψη θεραπείας, ζητήστε καλλιέργεια. Η Morganella/ ο Proteus αντιμετωπίζονται με ενδομυϊκή ένεση αντιβιοτικού στο γλουτιαίο μυ. Τα βακτηρίδια αποτελούν αιτία δημιουργίας λίθων. Να ακολουθεί επανέλεγχος με καλλιέργεια 3 εβδομάδες μετά από την ολοκλήρωση της θεραπείας. Αν η λοίμωξη επιμένει, παραπέμψτε για διερεύνηση. ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Συστήνεται άφθονη λήψη υγρών. Φαρμακευτική αγωγή Αντιβιοτικά Αμοξυκιλίνη-Κλαβουλανικό: Augmentin. Κεφακλόρη: Ceclor. Λεβοφλοξασίνη: Cinlevo | Evoxil | Flaxidel. Νιτροφουραντοῒνη: Furolin. Νορφλοξασίνη: Norocin. Οφλοξασίνη: Tabrin. Πιβμεκιλινάμη: Selexid. Προυλιφλοξασίνη: Glimbax. Σιπροφλοξασίνη: Ciprovian / sol.inf. Τριμεθοπρίμη-σουλφομεθοξαζόλη: Bactrimel. Φωσφομυκίνη: Fomicyt / pd.sol.inf.