Οφθαλμικά νοσήματα, που επηρεάζουν την όραση – Εκφύλιση ωχράς, Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς

Ορισμός

Εκφύλιση της ωχράς (’’κίτρινη κηλίδα’’), η οποία είναι η κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδούς, που διαθέτει τη μεγαλύτερη οπτική οξύτητα.

Υπάρχουν διάφορες μορφές της νόσου.

Αιτιολογία

Ηλικία, κληρονομικότητα, κάπνισμα, υψηλές τιμές λιπιδίων αίματος, παχυσαρκία και άλλοι παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου (υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτης, κ.ά.).

Σε ορισμένες περιπτώσεις η αιτιολογία είναι άγνωστη.

Η εκφύλιση της ωχράς αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία σοβαρής ελάττωσης της όρασης σε άτομα > 60 ετών στο δυτικό κόσμο.

Συμπτώματα

Μείωση της όρασης/σκούρες κηλίδες κυρίως στο κεντρικό οπτικό πεδίο, που δυσχεραίνουν την ανάγνωση και την κοντινή εργασία.

Η περιφερική όραση διατηρείται.

Σταδιακά η οπτική εικόνα γίνεται θαμπή και γκρίζα.

Συνήθως προσβάλλονται και οι δύο οφθαλμοί, αλλά ο ένας οφθαλμός προσβάλλεται περισσότερο.

Τις περισσότερες φορές πρόκειται για βραδεία επιδείνωση της όρασης, που προσβάλλει ηλικιωμένα άτομα.

Η πορεία της νόσου μπορεί επίσης να είναι ταχεία (< 6 μηνών), ενώ η νόσος μπορεί να προσβάλλει και άτομα μικρότερης ηλικίας, ιδιαίτερα εκείνα με υψηλή μυωπία.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα συμπτώματα είναι όσα περιγράφηκαν παραπάνω, συχνά με επιπλέον παραμόρφωση της οπτικής εικόνας, δηλαδή μετατροπή ευθειών γραμμών σε καμπύλες.

Αντικειμενική εξέταση

Στην οφθαλμοσκόπηση διακρίνονται φωτεινές και σκοτεινές περιοχές στην ωχρά κηλίδα, ορισμένες φορές μικρές αιμορραγίες και εξιδρώματα.

Αν ο ασθενής αναφέρει παραμορφωμένη όραση, δηλαδή μεταμορφοψίες, τίθεται συχνά το ερώτημα αν πρόκειται για εξιδρωματική μορφή της νόσου (‘’ υγρή εκφύλιση της ωχράς’’), η οποία βεβαίως μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς σε αρκετές περιπτώσεις.

Διερεύνηση

Πρωταρχικά γίνεται διαμέσου οφθαλμιάτρου.

Στη συνέχεια γίνεται έλεγχος, που αποβλέπει στη βέλτιστη δυνατή ρύθμιση της καρδιαγγειακής λειτουργίας (ΑΠ, λιπιδικό προφίλ, γλυκόζη-πλάσματος, μείωση βάρους, καπνιστικές συνήθειες).