Πιτυρίαση ποικιλόχρους/ ποικιλόχρωμη

ICD-10 : B36

Αιτία

Πιτυρόσπορο ωοειδές (ονομάζεται και Malassezia furfur), το οποίο αποτελεί σαπροφυτικό μύκητα, που υπάρχει φυσιολογικά στο δέρμα.

Εμφανίζεται συνήθως σε θερμό, υγρό κλίμα.

 

Συμπτώματα

Υποχρωματικές ή αλλιώς ερυθροκαφεοειδείς, κηλίδες με απολέπιση, συχνά συρρέουσες, ιδιαίτερα στον κορμό (κυρίως κεντρικά στη περιοχή της ράχης) και τους βραχίονες.

Το καλοκαίρι οι κηλίδες γίνονται πιο ανοιχτόχρωμες συγκριτικά με το δέρμα, που τις περιβάλλει, ενώ το χειμώνα γίνονται πιο σκουρόχρωμες.

Ο κνησμός είναι σπάνιος, δε μεταδίδονται.

Κοσμητικό πρόβλημα.

Είναι περισσότερο ορατές το καλοκαίρι και μετά από ηλιοθεραπεία εξαιτίας της αντίθεσης.

Σε ελαφρή απόξεση πάνω από μία βλάβη μπορεί κανείς να δει λεπτά λέπια σαν νιφάδες, ‘‘λέπια σαν ροκανίδια’‘.

 

Διαφορική διάγνωση

Πιτυρίαση λευκή (ροδόχροες ανοιχτόχρωμες, με εύκολη απολέπιση επιφάνειες μεγέθους νομίσματος κυρίως στο πρόσωπο, ωμοπλάτες και βραχίονες σε παιδιά και εφήβους, μία παραλλαγή του ατοπικού εκζέματος.

Είναι ορατό περισσότερο το καλοκαίρι.

Μπορεί να χαρακτηρίζεται από καύσο κατά τον ερεθισμό).

 

Ερύθρασμα.

 

Λεύκη (λευκή σαν κιμωλία, χωρίς απολέπιση, συνήθως μεγαλύτερες επιφάνειες).

 

Διερεύνηση

Σε τυπικές περιπτώσεις η διάγνωση μπαίνει κλινικά.

Δε χρειάζεται καλλιέργεια.

Σε αμφιβολία μικροσκοπική εξέταση του δείγματος απόξεσης από το δέρμα σε σχέση με τα σπόρια και τις υφές, ‘‘μέθοδος ταινίας σελοτέιπ’‘, μία ημιδιαφανής ταινία σελοτέιπ στερεώνεται στο δέρμα, μία σταγόνα κυανού του μεθυλενίου τοποθετείται σε αντικειμενική πλάκα, στο μικροσκόπιο μπορούν να γίνουν ορατά σπόρια, καθώς και νημάτια μυκήτων.

Δε μεταδίδεται.

 

Θεραπεία

Ακόμη και αν παρατηρηθούν λιγότερο εκτεταμένες βλάβες, πρέπει η θεραπεία να εφαρμοστεί σε ολόκληρο τον κορμό, τον τράχηλο, τα άνω άκρα και τους μηρούς. Εναλλακτικές θεραπείες είναι:   * 50% Προπυλενογλυκόλη σε καθαρό νερό 1 φορά ημερησίως για 3 εβδομάδες και στη συνέχεια 1 φορά την εβδομάδα για 1 μήνα. Εξαιτίας υψηλού κινδύνου υποτροπής συστήνεται θεραπεία προφυλακτικά 1 φορά/ εβδομάδα για δύο μήνες.   * Επάλειψη ολόκληρου του πάνω τμήματος του σώματος (αν χρειαστεί, ολόκληρου του σώματος) με σαμπουάν θειώδους σεληνίου. Αφήστε το να παραμείνει ολόκληρη τη διάρκεια της νύχτας, ντουζ το πρωί. Επανάληψη 2 ημέρες την εβδομάδα για 3 εβδομάδες. Η απολέπιση και ο ερεθισμός υποχωρούν μετά από μερικές μέρες. Η θεραπεία μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε 3ο μήνα, για να παρεμποδιστεί η υποτροπή.   * Το σαμπουάν κετοκοναζόλης απλώνεται σε υγρό δέρμα και ξεπλένεται μετά από 15 λεπτά. Επαναλαμβάνεται 2 ημέρες την εβδομάδα για 3 εβδομάδες. Η ένδειξη αυτή απουσιάζει από τον κατάλογο του σουηδικού ΕΟΦ. Υπάρχουν διάθεσιμες περισσότερες εναλλακτικές λύσεις θεραπείας, αλλά, όσες προαναφέρθηκαν, συνήθως λειτουργούν εξαιρετικά αποτελεσματικά.   Ο ασθενής πρέπει να ενημερώνεται για το ότι μπορεί να παραμείνουν ορισμένες λευκές κηλίδες, οι οποίες με τον καιρό αποκτούν χρώμα κατά την ηλιοθεραπεία. Υψηλός κίνδυνος υποτροπής.   Φαρμακευτική αγωγή   Κετοκοναζόλη. Σελήνιο θειώδες. Διάφορα: Προπυλενογλυκόλη 50% σε καθαρό νερό.