Πολυκυστικές ωοθήκες, Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, PCOS

ICD-10 : E28.2

Ορισμός

Δύο από τα τρία επονομαζόμενα κριτήρια του Rotterdam σύμφωνα με τα παρακάτω στα Συμπτώματα.

Τα κριτήρια είναι αμφιλεγόμενα.

 

Αιτιολογία

Άγνωστη!

Πιθανόν να συμμετέχουν γενετικοί παράγοντες.

Η ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη με υπερινσουλιναιμία, καθώς και και ο υπερανδρογονισμός, αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες.

 

Συμπτώματα

Τα πιο συνηθισμένα είναι οι ενδοκρινικές διαταραχές σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.

Υπάρχει η ανωοθυλακιορρηκτική και αντίστοιχα η ωοθυλακιορρηκτική παραλλαγή, από τις οποίες η πρώτη είναι η πιο επικίνδυνη με ψηλά επίπεδα ινσουλίνης και γλυκόζης, μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ανδρογόνα, καθώς και μεγαλύτερο κίνδυνο για μεταβολικό σύνδρομο.

 

Κριτήρια Rotterdam:

Ολιγο- ή ανωοθυλακιορρηξία, κλινικός και/ή βιοχημικός υπερανδρογονισμός.

Οι πολυκυστικές ωοθήκες φαίνονται με υπερηχογράφημα.

 

Στα συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται υπερβολικό βάρος με παχυσαρκία κυρίως κορμού ή ολιγομηνόρροια, υπογονιμότητα, ακμή, δασυτριχισμός, ανδρογενής αλωπεκία, υψηλή αρτηριακή πίεση (ΑΠ), διαβήτης τύπου-2 ή μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη, υπερλιπιδαιμία, υπνική άπνοια.

 

Διαφορική διάγνωση

Όγκοι, που παράγουν ανδρογόνα, σύνδρομο Cushing, μη κλασική συγγενής επινεφριδιακή υπερπλασία (NCAH), εξωγενώς εισερχόμενα ανδρογόνα ή αναβολικά στεροειδή.

 

Διερεύνηση

Η υποψία της διάγνωσης μπορεί να ξεκινήσει από τις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Η διερεύνηση διαμέσου γυναικολόγου (μεταξύ άλλων με διακολπικό υπερηχογράφημα).

Έλεγχος τεστοστερόνης-ορ, SHBG, του πηλίκου ολικής τεστοστερόνης/SHBG (>0,05-0,1 ορίζεται ως βιοχημικός υπερανδρογονισμός).

Σε ολιγό-/αμηνόρροια έλεγχος TSH-ορού, FSH-ορ, προλακτίνης-ορ.

 

Επικεντρωθείτε στους παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου:

Κληρονομικότητα, ΑΠ, λιπίδια, γλυκόζη-πλ., ενδεχομένως δοκιμασία ανοχής γλυκόζης από το στόμα, ΔΜΣ/ περιφέρεια μέσης, κάπνισμα; Σωματική άσκηση;

 

Θεραπεία

Στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας θεραπεία τυχόν παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου (υψηλή ΑΠ, υψηλές τιμές λιπιδίων, αυξημένη τιμή γλυκόζης-πλ). Μείωση σωματικού βάρους, όταν χρειάζεται, διακοπή καπνίσματος, τακτική σωματική άσκηση. Παραπομπή σε γυναικολόγο για διερεύνηση και θεραπεία.   Υπάρχει η θεραπευτική δυνατότητα χορήγησης συνδυασμού αντισυλληπτικών δισκίων (κατά της ολιγο-/αμηνόρροιας, της ακμής, του δασυτριχισμού). Κατά του δασυτριχισμού μπορείτε να δοκιμάσετε τη χορήγηση σπιρονολακτόνης, φιναστερίδης, εφλορνιθίνης, μετφορμίνης. Η υπογονιμότητα αντιμετωπίζεται με κιτρική κλομιφαίνη, ίσως φαρμακευτικές ουσίες διεγερτικές των γοναδοτροπινών σε χαμηλές δόσεις, αν χρειάζεται μετφορμίνη ή IVF (τεχνητή γονιμοποίηση).