Ορισμός
Σεξουαλική ζωή >1 έτους σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά την οποία, ενώ πραγματοποιείται συνεύρευση χωρίς προφυλάξεις, δεν επιτυγχάνεται εγκυμοσύνη.
Πρωτοπαθής στειρότητα:
Δεν υπήρξε ποτέ κύηση.
Δευτεροπαθής στειρότητα:
Πρωτύτερα υπήρξε κύηση.
Αιτιολογία
Διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας 20%, παράγοντες από τις σάλπιγγες 20%, ανδρική υπαιτιότητα 40%, ανεξήγητη ατεκνία (συμπεριλαμβάνει την ενδομητρίωση μικρής έκτασης) 15% και διάφοροι παράγοντες 5%, μύωμα, ανατομικές μεταβολές, λοιμώξεις, κατάχρηση αλκοόλ, θεραπευτική λήψη ΜΣΑΦ- σκευασμάτων τη χρονική στιγμή της ωορρηξίας, υπερβολικό βάρος, έλλειψη βιταμίνης Β12.
Μειωμένη γονιμότητα από την πλευρά της γυναίκας είναι η πιο συνηθισμένη αιτία ατεκνίας, ενώ η πιθανότητα εγκυμοσύνης σε ηλικία > 35 ετών μειώνεται περίπου στο μισό συγκριτικά με την ηλικία των είκοσι ετών.
Η πιθανότητα εγκυμοσύνης μετά από την ηλικία των 40 είναι < 10%.
Διερεύνηση
Γυναικολογική εξέταση, ιστορικό (μεταξύ άλλων σχετικά με τη χρήση σκευασμάτων-ΜΣΑΦ μεταξύ των εμμηνορρυσιών- το χρονικό σημείο της ωορρηξίας).
Καλλιέργεια για χλαμύδια χρειάζεται λήψη δείγματος για κυτταρολογικό έλεγχο;
Wet smear (ή wet mount): Τραχηλίτιδα;
Βασικός ενδοκρινολογικός έλεγχος: FSH-ορ. (ορμόνη διέγερσης των ωοθυλακίων), προλακτίνη-ορ. και Τ4/TSH-ορ, ιολογικός έλεγχος για ερυθρά, έλεγχος της ωοθυλακιορρηξίας, αν η εμμηνορρυσία είναι κάπως ομαλή.
Τεστ-LH (ωχρινοτρόπος ορμόνη) είναι διαθέσιμο στα φαρμακεία. Καταγράφεται η υψηλότερη τιμή – της LH, η οποία προηγείται της ωοθυλακιορρηξίας κατά 20-40 ώρες, έλεγχος επιπέδων της προγεστερόνης ορού 1 εβδομάδα πριν από την εμμηνορρυσία για εκτίμηση της ωχρινοποιητικής φάσης.
Παραπομπή σε γυναικολόγο για έλεγχο της διόδου του ωαγωγού με πλύσεις των σαλπίγγων, στις οποίες χρησιμοποιείται υπέρηχος ως οδηγός (HSS = HysteroSalpingoSonografi = υπερηχογραφική υστεροσαλπιγγογραφία, ίσως με σκιαστικό αντίθεσης Echovist).
Πρόκειται για απλή και σχεδόν ανώδυνη εξέταση, η οποία διενεργείται σε εξωτερικό ιατρείο από γυναικολόγο. Έλεγχος σπέρματος, που πρέπει να γίνεται αφειδώς σε δευτεροπαθή στειρότητα και, αν κριθεί απαραίτητο, Β12-ορ./ΜΜΑ-ορ. (μεθυλομαλονικό οξύ) σε διερεύνηση ανδρικής υπογονιμότητας.
Σύμφωνα με τη (σουηδική) νομοθεσία ο έλεγχος για λοιμώδη νοσήματα πρέπει να γίνεται, όταν σχεδιάζεται υποβοηθούμενη αναπαραγωγή:
HTLV (Humant T – lymfotropt virus = ανθρώπινος Τ – λεμφοτρόπος ιός)Ι+ΙΙ, HIV (Humant immunbristvirus = ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας), ηπατίτιδα (B+C), ιολογικός έλεγχος για σύφιλη.