Νόσος Raynaud, Σύνδρομο Raynaud, ‘’Λευκά δάκτυλα’’

Ορισμός

Αγγειόσπασμος, κατά τον οποίο ασπρίζουν τα δάκτυλα (ο αντίχειρας σπάνια), που ακολουθείται από υπεραιμική φάση.

Αιτίες

Άγνωστη αιτιολογία, υπάρχει κληρονομικότητα.

Η πρωτοπαθής μορφή προσβάλλει κυρίως γυναίκες.

Δευτεροπαθής μορφή:

Δονούμενα εργαλεία (συχνότερα), αρτηριοσκλήρυνση, σύνδρομο σκαληνού/ σύνδρομο θωρακικής εξόδου, σκληροδερμία, ΣΕΛ, προηγούμενος τραυματισμός ψύχους, πολυκυτταραιμία, υποθυρεοειδισμός, έκθεση σε χλωρίδιο του βινυλίου, λευχαιμία, σύνδρομο Ehlers-Danlos (γενικευμένη νόσος του συνδετικού ιστού με υπερευλυγισία αρθρώσεων μεταξύ άλλων).

Παράγοντες, που συμβάλλουν:

Ψύχος (παρόν και ίσως προηγούμενο κρυοπάγημα), κάπνισμα, φάρμακα (βήτα αποκλειστές, σκευάσματα εργοταμίνης), αμφεταμίνη, κοκαῒνη, καφεῒνη, στρες.

Συμπτώματα

Αιφνίδια ωχρότητα δακτύλων/ κορυφών δακτύλων (αγγειόσπασμος) σε σχέση με στρες ή ψύχος, που ακολουθείται από υπεραιμία.

Επίσης μπορούν να προσβληθούν και τα δάκτυλα των ποδιών, όπως και η μύτη, τα αυτιά.

Η πρωτοπαθής μορφή προσβάλλει νεαρές ηλικίες, κυρίως γυναίκες μετά την εφηβεία.

Η δευτεροπαθής μορφή προσβάλλει ενήλικες.

Αντικειμενική εξέταση

Φυσιολογική κατάσταση σε περιόδους χωρίς ενεργή προσβολή.

Ψηλάφηση κερκιδικών και ωλένιων σφυγμών.

Στη δοκιμασία Allen πρέπει να απουσιάζουν τα ευρήματα σε νόσο Raynaud.

Η κερκδική αρτηρία και η ωλένια αρτηρία συμπιέζονται και μετά ακολουθεί σφίξιμο και άνοιγμα δύο φορές του άκρου χεριού.

Το άκρο χέρι γίνεται ωχρό και ο εξεταστής σταματά να συμπιέζει τη μία αρτηρία.

Αν η κυκλοφορία είναι φυσιολογική, το χέρι επανακτά το φυσιολογικό του χρώμα μέσα σε 5-6 δευτερόλεπτα.

Στη συνέχεια επαναλαμβάνεται όλη η διαδικασία με την άλλη αρτηρία.

Αν το χρώμα δεν έχει επανέρθει σε 5-6 δευτερόλεπτα, αυτό συνηγορεί για μία σκλήρυνση του αγγείου της δοκιμασίας = θετική δοκιμασία Allen.

Σε υποψία συμπίεσης γίνεται ακρόαση του αγγείου.

Διερεύνηση

Όσο αφορά την πρωτοπαθή μορφή, η διάγνωση είναι κλινική.

Όσο αφορά τη δευτεροπαθή μορφή:

Ιστορικό συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής έκθεσης και των φαρμάκων.

Κάπνισμα; ΤΚΕ + ΑΝΑ σε υποψία κολλαγόνωσης (η σκληροδερμία σχεδόν πάντα συνδυάζεται με νόσο Raynaud, με φυσιολογική ΤΚΕ, η οποία όμως είναι υψηλή σε πολλές άλλες κολλαγονώσεις).

Σε υποψία συνδρόμου σκαληνού/συνδρόμου θωρακικής εξόδου διενεργείται δοκιμασία Roos, ίσως ακτινογραφία της ΑΜΣΣ με διαγνωστικό ερώτημα ‘’επιπλέον πλευρά;’’

Έλεγχος Hb/ τύπου λευκών σε υποψία νοσήματος αίματος, έλεγχος Τ4/TSH σε υποψία υποθυρεοειδισμού.