Ορισμός
Πομφόλυγα = Φυσαλίδα > 0,5 εκ.
Κυστίδιο = Φυσαλίδα < 0,5 εκ.
Αιτίες
Οι πιο συχνές φυσαλιδώδεις βλάβες του δέρματος έχουν γνωστή αιτιολογία και σπάνια δημιουργούν διαγνωστικά/ θεραπευτικά προβλήματα:
Φυσικοί παράγοντες:
Εκδορές, εγκαυματικές βλάβες, ηλιακό έγκαυμα/βλάβη από το ψύχος.
Χημικοί παράγοντες:
Αλλεργικό έκζεμα από φυτά (φυτοδερματίτιδα): Ειδική αλλεργία εξ επαφής με μορφή λωρίδων, στην οποία δε συμμετέχει ο ήλιος.
Οι λωρίδες είναι συχνά ερυθρές, περιλαμβάνουν μικρές, κοντά τοποθετημένες μεταξύ τους με τραχιά επιφάνεια σαν γυαλόχαρτο, βλάβες και φυσαλίδες.
Φαγουρίζει, δεν καταλείπει υπερμελάγχρωση. Η πρίμουλα και το χρυσάνθεμο είναι γνωστές αιτίες.
Μία χημικό-τοξική μορφή σχηματισμού φυσαλίδων μπορεί να εμφανιστεί μετά από έκθεση σε π.χ. βενζίνη, αέρια μουστάρδας.
Φυσικο-χημικοί παράγοντες:
Ορισμένες ουσίες μπορούν μαζί με υπεριώδη ακτινοβολία μεγάλου μήκους κύματος (UVA) να οδηγήσουν σε μία φωτοτοξική αντίδραση με πάρα πολύ έντονη ερυθρότητα και φυσαλίδες.
Συχνά έχει την όψη λωρίδων.
Καταλείπει πολλές φορές δευτεροπαθή υπεμελάγχρωση, η οποία μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Φυτά, όπως το Ηράκλειο το σφονδύλιο (Heracleum Sphondylium), το σέλινο, το καρότο, ο άνηθος κ.ά., που ανήκουν στην οικογένεια των Σκιαδοφόρων (Ουμπελλιφόρων), περιέχουν, όπως ονομάζονται τα ψωραλένια.
Αυτά κάνουν το δέρμα φωτοευαίσθητο και μπορούν να αποτελέσουν αφορμή μίας οξείας τοπικής φωτοτοξικής αντίδρασης.
Σε βραδεία δερματική πορφυρία εμφανίζονται παθολογικά υψηλές συγκεντρώσεις ουροπορφυρίνης μεταξύ άλλων στο δέρμα, κάτι το οποίο κάνει το δέρμα ευαίσθητο σε φως-UVA και παρουσιάζονται φυσαλίδες στις ράχες των χεριών και το πρόσωπο.
Βακτηρίδια:
Ιδιαίτερα σε σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις μπορούν να εμφανιστούν μεγάλες φυσαλίδες γεμάτες από υδάτινο υγρό με ερυθρό πυθμένα, το πομφολυγώδες μολυσματικό κηρίο.
Έντομα:
Ορισμένες φορές εμφανίζεται κεντρική γραμμή του κεντρίσματος.