Ψώρα

ICD-10 : B86

Αιτία

Ακάρεα, τα οποία αναπαράγονται στο δέρμα του ανθρώπου.

Μεταφέρονται διαμέσου σωματικής επαφής με οικεία άτομα (ίδια ρούχα, μέσα σε οικογένεια), πετσέτες χεριών, σολάριουμ διαμέσου της πίεσης των χεριών ή άλλης προσωρινής επαφής.

 

Συμπτώματα

Γενικά έντονος κνησμός, ο οποίος συνήθως επιδεινώνεται στη διάρκεια της νύχτας.

Σε μετάδοση μπορεί να περάσουν μέχρι 4-6 εβδομάδες, πριν να εμφανιστεί κνησμός.

 

Σκεφτείτε την πιθανότητα ψώρας σε:

1. Γενικό κνησμό σε πολλά μέλη της οικογένειας.

2. Κνησμό μεταξύ δακτύλων και στην πηχεοκαρπική άρθρωση.

3. Κνησμός με βλατίδες, εκδορές στο πέος.

4. Κνησμό σε ασθενή, που προηγουμένως ήταν υγιής, όσο αφορά το δέρμα.

 

Αντικειμενική εξέταση

Ορατές σήραγγες (περίπου 0,5-1 εκ) με θέσεις προτίμησης την παλαμιαία επιφάνεια των καρπών των χεριών, τις μεσοδακτύλιες επιφάνειες, σε άντρες επιπλέον στο πέος και τη γλουτιαία χώρα, σε γυναίκες στη θηλαία άλω και σε παιδιά στις εσωτερικές πλευρές των ποδιών.

Συχνά οζίδια/ μικρές βλατίδες με τραχιά (όχι λεία) επιφάνεια γύρω από το πέος/ όσχεο, καθώς και τη μασχάλη, τις βουβωνικές πτυχές.

Το κεφάλι και το δέρμα του τριχωτού της κεφαλής δεν προσβάλλονται από τα ζωύφια της ψώρας (ωστόσο αυτό δε συμπεριλαμβάνει τα νήπια, στα οποία τα ζωύφια της ψώρας μπορούν να βρεθούν ακόμη και στο δέρμα του τριχωτού της κεφαλής).

Το ξύσιμο προκαλεί εκδορές και μερικές φορές δευτεροπαθή λοίμωξη, δημιουργία σταφυλοκοκκικής λοίμωξης, η οποία έχει ως αποτέλεσμα απόκρυψη της υποκείμενης νόσου.

Η νορβηγική ψώρα ή ψώρα με εσχάρες αποτελεί μία πιο επικίνδυνη μορφή λοίμωξης, προσβάλλει άτομα με μειωμένη ανοσολογική άμυνα, κυρίως ηλικιωμένους.

 

Διερεύνηση

Στο τυφλό άκρο της σήραγγας μπορεί να αποκαλυφθεί το ζωύφιο της ψώρας, το οποίο προσκολλάται στην άκρη του νυχιού, όταν το άτομο σκαλίζει τη σήραγγα.

Χρειάζεται μικροσκοπική διάγνωση του ζωυφίου της ψώρας πριν από τη θεραπεία.

Δεν είναι πάντα εύκολη η ανεύρεση τυχόν ζωυφίων ψώρας.

Συχνά (στη Σουηδία) υπάρχει διαθέσιμη εξειδικευμένη νοσηλεύτρια στα ιατρεία της δερματολογικής κλνικής.

Μπορείτε να δοκιμάσετε τη χορήγηση κρέμας βηταμεθαζόνης στην περιοχή του κνησμού + νέα επίσκεψη για επανεκτίμηση, η κρέμα μπορεί να ‘‘αποκαλύψει’‘ τα ακάρεα.

Θεραπεία

Σε όλα τα μέλη της οικογένειας + τυχόν σεξουαλικούς συντρόφους πρέπει να χορηγηθεί βενζοϊκό βενζύλιο και να γίνει ντουζ και σχολαστικό στέγνωμα. Απλώστε το σκεύασμα επιμελώς σε ολόκληρο το σώμα, εκτός από το κεφάλι, με ιδιαίτερη προσοχή ανάμεσα στα δάκτυλα, κάτω από τα νύχια, γύρω από τις πηχεοκαρπικές αρθρώσεις και στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Επαναλάβετε το επόμενο βράδυ. Μην κάνετε ντουζ κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των θεραπειών. Επαλείψτε στα χέρια, επαναλάβετε, αν μεσολαβήσει πλύσιμό τους. Μετά από τη θεραπεία κατά της ψώρας ο κνησμός μπορεί να συνεχίζεται για αρκετές εβδομάδες. Αλλάξτε ρούχα, κλινοσκεπάσματα, πετσέτες χεριών. Η θεραπεία μπορεί να ερεθίσει το δέρμα, ο κνησμός μπορεί να διατηρηθεί για μέρες ως εβδομάδες (αλλά προοδευτικά υποχωρεί). Χορηγήστε αφειδώς μαλακτικά, ενδεχομένως αντιισταμινικά κατά του κνησμού τη νύχτα. Αν πρόκειται για σοβαρά εκζεματώδες δέρμα, απαιτείται ενδεχομένως τοπική θεραπεία με ήπιο/μετρίως ισχυρό στεροειδές.  

Φαρμακευτική αγωγή

Αντιισταμινικά: Δεσλοραταδίνη | Υδροξυζίνη υδροχλωρική | Σετιριζίνη  | Λοραταδίνη | Προμεθαζίνη. Βενζοϊκό βενζύλιο 25%: Emul.ext.u. Θείο καθιζηθέν [sulfur precipitate] [1] 5-6%: Τοπική χρήση. Στεροειδή Κατηγ. Ι: Υδροκορτιζόνη. Στεροειδή Κατηγ. ΙΙ: Κλομπεταζόνη βουτυρική. Μαλακτικά.   [1] Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διάγνωση και τη Θεραπεία των Λοιμώξεων, Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων, Αθήνα 2015.