Όγκος εγκεφάλου (TC)
Ορισμός
Πρωτοπαθείς όγκοι εγκεφάλου καλοήθεις ή κακοήθεις (και οι τύποι είναι το ίδιο συχνοί, περίπου 900 περιστατικά/έτος στη Σουηδία).
Οι δευτεροπαθείς όγκοι – μεταστάσεις προέρχονται συνήθως από κακοήθη μελανώματα, από καρκίνο του μαστού, του πνεύμονα ή του νεφρού.
Οι όγκοι ταξινομούνται ανάλογα με το βαθμό κακοήθειας, τον τύπο των κυττάρων και την εντόπιση.
Οι όγκοι του εγκεφάλου εμφανίζονται σε όλες τις ηλικίες.
Η επίπτωση των καλοήθων μηνιγγιωμάτων (σε υπέρβαρες γυναίκες) αυξάνεται σε όλες τις ηλικίες, ενώ των γλοιωμάτων υψηλής κακοήθειας παρουσιάζουν τη μέγιστη συχνότητα στην ηλικία των 60-70 ετών.
Δεν έχει τεκμηριωθεί κάποια σχέση με αλκοόλ, καπνό (κάπνισμα), γραμμές υψηλής τάσης ή κινητά τηλέφωνα και όγκο εγκεφάλου.
Η κληρονομικότητα μπορεί να συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο, όπως και η ακτινοβολία.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την εντόπιση του όγκου και την ταχύτητα, με την οποία αναπτύσσεται, και από το αν ο όγκος δημιουργεί αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση, εγκεφαλικό οίδημα.
Τα συμπτώματα μπορεί να έχουν ξεκινήσει από μέρες – εβδομάδες ή σε άλλες περιπτώσεις να είναι αθόρυβα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Εστιακά συμπτώματα διέγερσης ή ελλείμματος, ανάλογα με την εντόπιση, αποτελούν στις περισσότερες περιπτώσεις τα πρώτα συμπτώματα.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι οι επιληπτικοί σπασμοί, οι μεταβολές της προσωπικότητας, ο πονοκέφαλος.
Άλλα συμπτώματα είναι νευρολογικά εστιακά συμπτώματα, π.χ. διαταραχές οπτικού πεδίου, διπλωπία, θολή όραση, προβλήματα ακοής, διαταραχές ισορροπίας.
Ακόμη και ασαφή συμπτώματα, όπως ναυτία μεγάλης χρονικής διάρκειας και εμετοί, μπορεί να αποτελούν τα πρώτα συμπτώματα.
Οι όγκοι του ημισφαιρίου συχνά ξεκινούν με επιληψία, προοδευτική ημιπάρεση, έλλειμμα οπτικού πεδίου.
Οι μετωπιαίοι όγκοι προκαλούν μεταβολές προσωπικότητας, διαταραχές μνήμης.
Οι υποσκηνίδιοι όγκοι προκαλούν διαταραχές συντονισμού και ισορροπίας.
Οι όγκοι κοντά στο εγκεφαλικό στέλεχος προκαλούν επίδραση σε πολλά κρανιακά νεύρα.
Ο πονοκέφαλος εκδηλώνεται στο 70% των ασθενών με όγκο εγκεφάλου.
Ο πονοκέφαλος κατά κανόνα ακολουθείται από ταυτόχρονο νευρολογικό έλλειμμα (ίσως επιληψία) και/ή μεταβολή προσωπικότητας.
Αυτά μαζί αποτελούν συμπτώματα συναγερμού, όπως πρωινό πονοκέφαλο με ναυτία, εμετό ή πονοκέφαλο, που αυξάνει με το βήξιμο, το φτάρνισμα ή την προσπάθεια κένωσης.
Ο πονοκέφαλος κατά κανόνα εμφανίζεται εξαιτίας της αυξημένης πίεσης.
Η ενδοκρανιακή προοδευτική αύξηση της πίεσης αποτελεί αφορμή της μεταβολής προσωπικότητας, του πονοκεφάλου, της σκοτοδίνης (οίδημα κορών, πάρεση έξω ορθού οφθαλμικού μυός, εκδηλώνονται επίσης και ως μονονευροπάθεια σε διαβήτη).
Μετέπειτα κόρη, που δεν αντιδρά στο φως, πτώση επιπέδου συνείδησης, επίδραση στην αναπνοή και την κυκλοφορία.
Αντικειμενική εξέταση
Εξαρτάται από την εντόπιση.
Διερεύνηση
Νευρολογική αντικειμενική εξέταση, οπτικό πεδίο, βυθός οφθαλμού. Ιστορικό από τους συγγενείς.
Σε πρόσφατες νευρολογικές ενοχλήσεις ενδεχομένως με υποψία αυξημένης ενδοκρανιακής πίεσης γίνεται διερεύνηση με ΑΤ ή ΜΤ.
Σε ευρήματα όγκου απευθείας επικοινωνία με νευροχειρουργό/ νευρολόγο.
Στην παραπομπή τηρούνται οι κανονισμοί, που έχουν οριστεί από το επίσημο όργανο συντονισμού των ογκολογικών κέντρων της χώρας καταγραφής του καρκίνου (στμ: της Σουηδίας http://cancercentrum.se/samverkan/).
