Αρχική » Νοσήματα » Νευρολογικά » Αρχική » Νοσήματα » ΩΡΛ » Ίλιγγος – Αιθουσαία νευρίτιδα, ΑΝ, Αιθουσαία νευρωνίτιδα, Ιογενής προσβολή αιθουσαίου νεύρου, Οξύ αιθουσαίο σύνδρομο, Οξεία αιθουσαία ανεπάρκεια

Ίλιγγος – Αιθουσαία νευρίτιδα, ΑΝ, Αιθουσαία νευρωνίτιδα, Ιογενής προσβολή αιθουσαίου νεύρου, Οξύ αιθουσαίο σύνδρομο, Οξεία αιθουσαία ανεπάρκεια

ICD-10 : Η81

Ορισμός

Αιφνίδια (μέσα σε λεπτά) έναρξη ισχυρού συνεχόμενου περιστροφικού ιλίγγου (vertigo) χωρίς μείωση ακοής, εμβοές ούτε νευρολογικά ελλείμματα.

 

Αιτίες

Άγνωστες.

Πιθανόν ιός (απλός έρπητας;), ο οποίος προσβάλλει το νεύρο της ισορροπίας (αιθουσαίο νεύρο).

Η θεωρία της λοίμωξης αμφισβητείται και χρησιμοποείται όλο και περισσότερο ο όρος ‘’Οξεία αιθουσαία ανεπάρκεια’’, ο οποίος περιγράφει εκείνο που συμβαίνει κατά τη νόσηση στη μία πλευρά.

Κυρίως νοσούν άτομα ηλικίας 20-50 ετών, συχνά ξυπνούν με ίλιγγο.

 

Συμπτώματα

Γρήγορη έναρξη ισχυρού ιλίγγου, ανεξάρτητα από τη θέση του σώματος με ναυτία/ εμετούς, τα οποία είναι συνεχόμενα για δύο ημέρες, ενώ στη συνέχεια υποχωρούν προοδευτικά, κάτι το οποίο μπορεί να διαρκέσει μία εβδομάδα.

Ο ίλιγγος είναι περιστροφικού τύπου και επιδεινώνεται στις κινήσεις.

Ο ασθενής προτιμάει να παραμένει ακίνητος στην υγιή πλευρά.

Τα συμπτώματα επιδεινώνονται με τις κινήσεις του κεφαλιού.

 

Αντικειμενική εξέταση

Αρχικά παρουσιάζεται ένας εξαντλημένος ασθενής με αυτόματο νυσταγμό, οριζόντιο (αλλά μπορεί να είναι και περιστροφικός) με κατεύθυνση στην ταχεία φάση προς την υγιή πλευρά (καταστροφικός νυσταγμός).

Είναι συνηθισμένος και διαπιστώνεται καλύτερα με τα γιαλιά Frenzel.

Μειωμένος νυσταγμός κατά την προσήλωση του βλέμματος.

Παθολογική δοκιμασία απότομης στροφής του κεφαλιού σε παθητική στροφή του κεφαλιού προς την πλευρά, που νοσεί.

Νευρολογική εκτίμηση, όπως και ακουλογικός έλεγχος χωρίς π/θ ευρήματα, απουσία εμβοών.

 

Διαφορική διάγνωση

Αποκλείστε ίλιγγο άλλης περιφερικής αιτιολογίας, όπως καλοήθης ίλιγγος θέσης, νόσος Menière, οξεία βλάβη του έσω αυτιού, λαβυρινθίτιδα, νευρομπορελίωση ή ακουστικός όγκος.

Αποκλείστε επίσης την κεντρική αιτιολογία, κυρίως το έμφρακτο της παρεγκεφαλίδας/ την αιμορραγία ΠΙΕ, την πλάκα-MS.

Σε ηλικιωμένα άτομα με παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου το ΑΕΕ του οπίσθιου κρανιακού βόθρου θεωρείται ως η αιτία του αιθουσαίου συνδρόμου στο 30-70% των περιπτώσεων.

 

Διερεύνηση

Η κεντρική αιτιολογία αποκλείεται διαμέσου της δοκιμασίας απότομης στροφής του κεφαλιού (βλέπε παραπάνω στην Εισαγωγή).

Αν υπάρχει υποψία για έμφρακτο παρεγκεφαλίδας/ αιμορραγία ή πλάκα-MS (ξαφνικός ίλιγγος, αυτόματος νυσταγμός, φυσιολογική δοκιμασία απότομης στροφής του κεφαλιού, ίσως παθολογική διαδοχοκινησία), παραπομπή σε νευρολογική κλινική = ΠΙΕ/ ΑΕΕ.

Σε αμφιβολία, όσο αφορά τη διάγνωση, διενέργεια ΜΤ ένα – δύο 24ωρα μετά από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Η επείγουσα ΑΤ αποτελεί αναξιόπιστη εξέταση, συχνά μπορεί να διαφύγει η ανίχνευση του εμφράκτου.

 

Σε παθολογική/ θετική δοκιμασία απότομης στροφής του κεφαλιού κατά τη στροφή προς την προσβλημένη πλευρά δε χρειάζεται επιπλέον διερεύνηση στο οξύ στάδιο.

Αν υπάρχει η δυνατότητα εκτέλεσης της δοκιμασίας θερμικού ερεθισμού, θα δείξει μειωμένη ή έλλειψη θερμικής αντίδρασης στην προσβλημένη πλευρά.

Σε εγκεφαλική αιμορραγία κατά κανόνα διαπιστώνονται επιπρόσθετα συμπτώματα, όπως σύγχυση, δυσαρθρία, απώλεια συνείδησης, κεφαλαλγία ή αδυναμία στο ένα ημιμόριο του σώματος.

Η φυσιολογική δοκιμασία απότομης στροφής του κεφαλιού ή ο κάθετος αυτόματος νυσταγμός σε οξεία αιθουσαία διαταραχή συνηγορεί για αιθουσαία νευρωνίτιδα και δημιουργεί υποψία παρεγκεφαλιδικού εμφράκτου.

Κατά τον ίδιο τρόπο, αν προκαλείται κάθετη επαναπροσήλωση των οφθαλμών στο ‘’cover test’’,

(ζητήστε από τον ασθενή να προσηλώσει το βλέμμα του στο δάκτυλο του εξεταστή και να καλύψει εναλλάξ το άλλο μάτι του).

Αν σε αυτή τη δοκιμασία προκαλούνται κάθετες επαναπροσηλώσεις, όταν αφαιρείται το κάλυμμα του ενός οφθαλμού, αυτό συνηγορεί για ΑΕΕ εγκεφαλικού στελέχους.

Θεραπεία

Αρχικά σκοτεινό, ήσυχο περιβάλλον. Σε σοβαρές περιπτώσεις παραπομπή σε ΩΡΛ/κή κλινική για εισαγωγή και νοσηλεία με ορό. Κατά κανόνα συμπτωματική θεραπεία με τη μορφή αντιεμετικών είναι απαραίτητη στην οξεία φάση, αλλά μετά θεωρείται ότι θα μπορούσε να καθυστερήσει την ανάρρωση. Γι’ αυτό διακόπτονται αμέσως, μόλις παρουσιάζεται βελτίωση. Έχει διαπιστωθεί ταχύτερη υποχώρηση των συμπτωμάτων με τη θεραπευτική χορήγηση μεγάλων δόσεων κορτιζόνης. Aρχικά 8 mg βηταμεθαζόνης ενδοφλέβια, που συνοδεύεται από δισκία πρεδνιζολόνης 50 mg x 1 για πέντε ημέρες, στη συνέχεια σταδιακή μείωση τη δόσης και διακοπή σε διάρκεια πέντε ημερών. Κατά κανόνα ο ίλιγγος υποχωρεί περίπου σε 1 εβδομάδα, αλλά παρουσιάζεται προοδευτική βελτίωση σε διάρκεια μηνών. Συχνά στη μετέπειτα πορεία εκδηλώνεται κόπωση και ίλιγγος, που εκλύεται πιο εύκολα. Όσο πιο γρήγορα το επιτρέπει η γενική κατάσταση, ισχύει η σωματική δραστηριοποίηση με κινησιοθεραπεία σύμφωνα με πρόγραμμα για ‘’αιθουσαία αποκατάσταση’’: * Προσηλώστε το βλέμμα σε ένα αντικείμενο σε απόσταση 2 μέτρων. * Τινάξτε το κεφάλι, αρχικά αργά, μετά γρήγορα για περίπου 15 δευτερόλεπτα, χωρίς να πάρετε το βλέμμα σας από το αντικείμενο. * Κάντε το ίδιο σε καθιστή θέση, μετά σε όρθια με ελαφριά υποστήριξη, μετά χωρίς υποστήριξη, μετά βαδίζοντας. * Σταθείτε όρθιοι και κλείστε τα μάτια και τινάξτε το κεφάλι μπροστά και πίσω για 15 δευτερόλεπτα. * Σταθείτε όρθιοι και, έχοντας προσηλωμένο το βλέμμα στο αντικείμενο, κουνείστε γρήγορα το κεφάλι πάνω και κάτω. * Σε περιπάτους στρέψτε το κεφάλι από τη μία πλευρά στην άλλη. Είναι σημαντική η φυσική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των περιπάτων, της σωματικής άσκησης, αφού ο ασθενής δεν μπορεί να ξεκουραστεί, όταν πρόκειται για ένα γενικό αίσθημα ιλίγγου. Αν δεν ακολουθήσει ενεργητική αποκατάσταση, διαπιστώνεται σε πολλές περιπτώσεις στη μετέπειτα εξέλιξη νόσηση από άγχος ή κατάθλιψη.        Φαρμακευτική αγωγή Αντιισταμινικά Μεκλοζίνη. Προμεθαζίνη. Διάφορα αντιεμετικά Στεροειδή Βηταμεθαζόνη. Πρεδνιζολόνη.