Λειτουργικός υπογοναδισμός σε άντρες, Έλλειψη τεστοστερόνης

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο Υπογοναδισμός σε άντρες στο κεφάλαιο των ενδοκρινικών νοσημάτων.

Ορισμός

Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης σε συνδυασμό με εκδήλωση συμπτωμάτων.

Αιτίες

Μεγάλη ηλικία, υπερβολικό βάρος, διαβήτης τύπου 2, ΧΑΠ,

υψηλή κατανάλωση αλκοόλ (η μπύρα περιέχει οιστρογόνα = χημικός ευνουχισμός!),

χρόνιο στρες, κίρρωση ήπατος, αιμοχρωμάτωση,

νόσος του φλοιού των επινεφριδίων (Addison, Cushing),

ρευματικά νοσήματα, λοιμώξεις, φάρμακα (οιστρογόνα, αναβολικά στεροειδή, σπιρονολακτόνη),

μειωμένη έκκριση GnRH από τον υποθάλαμο ή μειωμένη ευαισθησία των υποδοχέων των κυττάρων του Leydig για την LH και την FSH.

Δεν είναι μόνο τα επίπεδα της τεστοστερόνης, που καθορίζουν τη βιολογική διαθεσιμότητα της παραγόμενης τεστοστερόνης, αλλά συμμετέχουν τόσο τα ανδρογόνα με την ευαισθησία των υποδοχέων απέναντί τους, όσο και η ικανότητα προσκόλλησης των ανδρογόνων στην πρωτεΐνη μεταφοράς (SHBG).

Συμπτώματα

Κατάπτωση, κόπωση, μειωμένη ενεργητικότητα/ ικανότητα πρωτοβουλίας,

μεταβολές της διάθεσης, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η επιθετικότητα και η ευερεθιστότητα,

διαταραχές ύπνου, μειωμένο σεξουαλικό ενδιαφέρον, διαταραχές στύσης,

μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, επιδείνωση μνήμης,

αυξημένα επίπεδα αποθηκευμένου λίπους (μεταξύ άλλων κοιλιακή παχυσαρκία) με ανάπτυξη μεταβολικού συνδρόμου,

μειωμένη μυϊκή μάζα (στα άκρα του σώματος), διαταραχές ισορροπίας,

αυξημένος κίνδυνος οστεοπόρωσης, υψηλή αρτηριακή πίεση,

αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου.

Διερεύνηση

Ψηλάφηση όρχεων, προστάτη, έλεγχος SHBG, PSA.

Όταν τα επίπεδα τεστοστερόνης-ορού είναι χαμηλά, επιπλέον γίνεται έλεγχος Τ4/ TSH-ορού, FSH, LH, προλακτίνης και κορτιζόλης-ορού.

Τιμές τεστοστερόνης ≥ 15 είναι φυσιολογικές, 8-15 θεωρούνται ενδιάμεσες και < 8 είναι πιθανόν χαμηλές.

Υπάρχει κάποια αβεβαιότητα στη διάγνωση.

Από τη στιγμή που θεωρείται φυσιολογική η ημερήσια διακύμανση των επιπέδων της τεστοστερόνης, τα επίπεδα είναι χαμηλότερα κατά 30% το απόγευμα.

Ο έλεγχος γίνεται σε δείγμα, που έχει ληφθεί τις πρωινές ώρες x 2 φορές, δείγμα αίματος νηστείας!

Χαμηλή τεστοστερόνη-ορού και υψηλή LH δίνουν εικόνα πρωτοπαθούς υπογοναδισμού, π.χ. σύνδρομο Klinefelter.

Χαμηλή τεστοστερόνη-ορού και φυσιολογική ή χαμηλή LH δίνουν εικόνα δευτεροπαθούς ή μικτού υπογοναδισμού.

ΑΠ, λιπίδια-ορού, γλυκόζη-πλάσματος σε χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης (εξαιτίας αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου).