Βλέπε επίσης τα υποκεφάλαια του παρόντος κεφαλαίου, τα οποία σχετίζονται με μούδιασμα στο πάνω άκρο: Αυχενοβραχιοναλγία, Επικονδυλίτιδα έξω και έσω, Ινομυαλγία, Κάκωση Whiplash, Μυαλγία αυχένα, Μυοπεριτοναϊκό επώδυνο σύνδρομο, Παγωμένος ώμος, Περιτενοντίτιδα αποτιτανωμένη, Πόνοι ώμου, Πόνος πάνω άκρου, Ρήξη υπερακανθίου και τενοντίτιδα, Συμπίεση ωλένιου νεύρου, Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, Σύνδρομο κερκιδικού σωλήνα, Σύνδρομο πρόσκρουσης ώμου, Σύνδρομο Tietze.
Ορισμός
Ο όρος μπορεί να συνεπάγεται διαταραχή νευρολογική, -της ισχύος, -μείωσης έντασης αντανακλαστικών, -κυκλοφορική, επώδυνη κατάσταση διαφορετικής έντασης, αλλά και μη ειδικό αίσθημα μουδιάσματος και δυσφορίας στο πάνω άκρο.
Αιτίες/ Συμπτώματα
Αντανακλαστικά συμπτώματα στο πάνω άκρο λόγω μυαλγίας/σημείων σκανδάλης του αυχένα/της ωμοπλάτης, στενότητα χώρου γύρω από τα αγγεία και το νευρικό πλέγμα του ώμου/της περιοχής της ωμοπλάτης, κεντρική νευρολογική επίδραση (στον αυχένα/το βραχιόνιο πλέγμα) ή στα περιφερικά/απομακρυσμένα νεύρα του χεριού:
Αγγειακές:
Αρτηριοσκληρυντική αγγειακή απόφραξη – ασθενείς μεγαλύτεροι των 50 ετών.
Λεμφική στάση:
Π.χ. μετά από λεμφαδενικό καθαρισμό ή λεμφαδενική υπερπλασία της μασχάλης.
Αποφρακτική θρομβαγγειίτιδα (νόσος Buerger):
Προσβάλλει κυρίως τα κάτω άκρα, αλλά επίσης την κερκιδική και την ωλένια αρτηρία.
Η πρωταρχική αιτία είναι άγνωστη.
Προσβάλλει ιδιαίτερα άντρες μέσης ηλικίας, συχνότερα βαρείς καπνιστές (> 20 τσιγάρα/ημέρα).
Νικοτίνη και μονοξείδιο του άνθρακα επιδεινώνουν διαμέσου τοξικής δράσης στο αγγειακό τοίχωμα και αγγειακής σύσπασης.
Η νόσος επιδεινώνεται με το ψύχος.
Φλεβική θρόμβωση:
ΠΡΟΣΟΧΗ, εκδηλώνεται και στα πάνω άκρα και αποτελεί το 2-3% όλων των θρομβώσεων!
Αυξημένος κίνδυνος σε καρδιακή ανεπάρκεια, λεμφική στάση (π.χ. μετά από εκκένωση της μασχαλιαίας κοιλότητας), σύνδρομο θωρακικού κλωβού, διαταραχές πήξης, αλλά υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ακόμη και μετά από έντονη εργασία με τα πάνω άκρα.
Αναφερόμενος πόνος [Referred pain]:
(Πόνος των εσωτερικών οργάνων μετατίθεται στο πάνω άκρο), στηθάγχη, ανεύρυσμα αορτής, νόσος των χοληφόρων πόρων, έμφραγμα μυοκαρδίου, πλευρίτιδα/ φλεγμονή πνευμόνων, όγκος μεσοθωρακίου.
Μυϊκές:
Αποτελεί τη συχνότερη αιτία συμπτωμάτων του χεριού.
Αυξημένη μυϊκή τάση (μυαλγία) στον αυχένα, την ωμοπλάτη και στον ώμο με δευτερογενείς φλεγμονώδεις αντιδράσεις στη μυϊκή έκφυση (τενοντίτιδες).
Αυτό προκαλεί αίσθημα μουδιάσματος και τάσης, όπως επίσης και γνήσιο πόνο τοπικά, που αντανακλά (ως αναφερόμενος πόνος).
Σημεία σκανδάλης στους μυς της ωμοπλάτης προκαλούν αντανακλαστικό πόνο/ μούδιασμα/ κέντρισμα/ απώλεια δύναμης/ αίσθημα βάρους στο πάνω άκρο και το άκρο χέρι.
Σημείο σκανδάλης στον υπακάνθιο μ. προκαλεί αντανάκλαση στο κερκιδικό τμήμα του πάνω άκρου και στο άκρο χέρι.
Σημείο σκανδάλης στον πλατύ ραχιαίο μ. προκαλεί ωλένια αντανάκλαση.
Σημείο σκανδάλης στον υπερακάνθιο μ προκαλεί αντανάκλαση στο δελτοειδή μ. και κερκιδική στο πάνω άκρο και τον αγκώνα.
Βλέπε το υποκεφάλαιο Μυοπεριτοναϊκό επώδυνο σύνδρομο.
Μύες, που συμμετέχουν, μπορεί να είναι οι σκαληνείς, ο τραπεζοειδής, ο υπερακάνθιος, ο ελάσσων στρογγύλος, ο πλατύς ραχιαίος, ο μείζων στρογγύλος, ο υποπλάτιος, ο δελτοειδής, ο κορακοβραχιόνιος.
Νευρολογικές:
Αυχενική ριζοπάθεια:
Α5-ρίζα (δίσκος Α4-Α5) με νεύρωση της ωμικής ζώνης, όπως και της έξω και πρόσθιας επιφάνειας του βραχίονα.
Α6-ρίζα (δίσκος Α5-Α6) αποτελεί την πιο συνηθισμένη αυχενική ριζοπάθεια.
Νευρώνει το κάτω τμήμα της έξω επιφάνειας του βραχίονα, επιμήκως την κερκιδική πλευρά του αντιβραχίου μέχρι τον αντίχειρα και το δείκτη.
Μείωση έντασης των αντανακλαστικών του δικεφάλου και του βραχιονοκερκιδικού.
Μειωμένη ισχύς σε κάμψη του πάνω άκρου, έκπτωση αισθητικότητας αντίχειρα και δείκτη.
Α7-ρίζα (δίσκος Α6-Α7) νευρώνει την έξω επιφάνεια του αντιβραχίου μέχρι τα τρία μεσαία δάκτυλα (μειωμένο αντανακλαστικό τρικεφάλου), μειωμένη ισχύς σε έκταση του πάνω άκρου, έκπτωση αισθητικότητας στη ραχιαία επιφάνεια του άκρου χεριού και του πάνω άκρου.
Α8-δίσκος (δίσκος Α7-Θ1) νευρώνει την ωλένια επιφάνεια του αντιβραχίου και του άκρου χεριού, μειωμένη αισθητικότητα στην ωλένια επιφάνεια του αντιβραχίου και στα δάκτυλα IV και V, μειωμένη ισχύς σε προσαγωγή του μικρού δακτύλου και απαγωγή του αντίχειρα.
Ίσως μειωμένο αντανακλαστικό του δικεφάλου.
Συμπιέσεις νεύρων του πάνω άκρου:
Το κερκιδικό ν. μπορεί να επηρεαστεί εγγύς με πίεση στο πάνω άκρο του βραχιονίου, κάτι το οποίο μπορεί να προκαλέσει κατάργηση της ραχιαίας έκτασης της πηχεοκαρπικής (πτώση άκρου χεριού) ή περιφερικά σε περίσφιγξη στο εντύπωμα (βόθρο) του υπτιαστή.
Βλέπε το Σύνδρομο του κερκιδικού σωλήνα.
Το μέσο ν. μπορεί να υποστεί περίσφιγξη στο εντύπωμα του πρηνιστή στον αγκώνα ή στο ύψος της πηχεοκαρπικής.
Βλέπε το Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Το ωλένιο ν. μπορεί να υποστεί περίσφιγξη κοντά στην αύλακα στον αγκώνα (‘’χτύπημα στο ευαίσθητο σημείο του αγκώνα’’).
Αυτό προκαλεί μούδιασμα στην ωλένια επιφάνεια του αντιβραχίου μέχρι τα δάκτυλα της ωλένιας πλευράς του άκρου χεριού και αδυναμία ΄στους μεσόστεους μυς και της κάμψης του παράμεσου και μικρού δακτύλου.
Περιφερική συμπίεση στο κανάλι του Guyon στο πισοειδές οστό προκαλεί μούδιασμα της παλαμιαίας επιφάνειας των ωλένιων δακτύλων και μειωμένη λειτουργικότητα των μεσοστέων.
Βλέπε το υποκεφάλαιο Ωλένια συμπίεση.
Οστεοαρθρίτιδα:
Κυρίως από την ΑΜΣΣ.
Αναφερόμενος πόνος στο χέρι.
Σύνδρομο θωρακικού κλωβού [TOS–Thoracic Outlet Syndrome], Σύνδρομο σκαληνού.
Αιτία:
Στενό πέρασμα για το βραχιόνιο πλέγμα διαμέσου της μυϊκής μάζας των σκαληνών, ινώδης ιστός (ανάμεσα στη ΣΣ και την πρώτη πλευρά) ή όταν μία αυχενική πλευρά πιέζει τα αιμοφόρα αγγεία (μασχαλιαία αρτηρία, υποκλείδιος φλέβα) και το νευρικό πλέγμα.
Συμπτώματα:
Συχνότερα προσβάλλονται γυναίκες της ανώτερης μέσης ηλικίας, πόνος από τον αυχένα-το θώρακα προς το πάνω άκρο και οίδημα/αίσθημα βάρους μετά από προσπάθεια.
Φαινόμενο Raynaud και παραισθησίες μπορούν να αποτελούν μέρος του συνδρόμου, συνήθως στην ωλένη.
Διερεύνηση:
Δοκιμασία Roos (δοκιμασία ανύψωσης άκρων χεριών με νεύμα των δακτύλων για 1-3 λεπτά προκαλούν την εκδήλωση πόνου = Θετική δοκιμασία), ίσως α/α.
Ζητήστε έλεγχο της πρώτης αυχενικής πλευράς.
Αν υπάρχει κυκλοφορική επίδραση, διερευνάται με αγγειογραφία.
Διαφορική διάγνωση:
Συμπίεση ωλενίου ή μέσου ν.
Θεραπεία:
Κατά κανόνα φυσιοθεραπεία.
Σπάνια εγχείρηση.
Διάφορες
Οι περισσότερες και ρευματικές ασθένειες μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα στο πάνω άκρο ως μέρος της συμπτωματολογίας τους, συχνότερα σε Ινομυαλγία και Κάκωση Whiplash.
Διερεύνηση
Αντικειμενική εξέταση αρθρώσεων και μυών, στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο αυχένας και ο ώμος.
Νευρολογική εκτίμηση και εξέταση των αγγείων.