Παγκρεατίτιδα, Χρόνια παγκρεατίτιδα

ICD-10 : K86

Αιτίες

Αλκοόλ (συνήθως), εμπόδια ροής του παγκρεατικού χυμού (π.χ. σε καρκίνο παγκρέατος, στένωση σφιγκτήρα).

Μπορεί να συμμετέχουν και γενετικοί παράγοντες, όπως και το κάπνισμα.

Προοδευτική ίνωση παγκρέατος με αυξανόμενη ελάττωση της λειτουργίας του.

Κυστική ίνωση.

Σοβαρή παχυσαρκία.

 

Συμπτώματα

Κοιλιαλγία (πρώιμο σύμπτωμα) στο επιγάστριο.

Αντανάκλαση στη ράχη (συνηθισμένη και δυσθεράπευτη).

Συχνά πόνος, που εκλύεται με την πρόσληψη τροφής.

Μείωση βάρους, στεατόρροια και διαβήτης (όψιμα σημεία).

Είναι συνηθισμένη η ταυτόχρονη εκδήλωση συμπτωμάτων κατάθλιψης.

 

Διερεύνηση

Υπέρηχος κοιλίας, για να αποκλειστεί ο παγκρεατικός καρκίνος και οι χολόλιθοι.

Δε διατίθενται ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις.

 

Ως εξετάσεις ρουτίνας γίνεται έλεγχος των: ALP, ALAT, γGT, CDT, PEth, αμυλάσης-ορ, γλυκόζης-πλ, CRP.

Μειωμένη ισοαμυλάση-ορ. και λιπάση συνηγορούν για παγκρεατική ανεπάρκεια, αλλά έχουν χαμηλή ευαισθησία.

Η δοκιμασία σεκρετίνης είναι χρήσιμη, αλλά στον έλεγχο ρουτίνας έχει αντικατασταθεί από απεικονιστικές μεθόδους

(βλέπε παρακάτω).

 

Η μέθοδος, που συνιστάται ως μέθοδος εκλογής για τη διάγνωση και την απεικόνιση των παγκρεατικών πόρων, είναι η MT (απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού), ενδεχομένως με ταυτόχρονη MRCP (μαγνητική χολαγγειοπαγκρεατογραφία).

Δεύτερης εκλογής είναι η αξονική τομογραφία.

Αν οι πληροφορίες, που παρέχουν αυτές οι εξεταστικές μέθοδοι, δεν επαρκούν, διενεργείται ERCP (ανιούσα ενδοσκοπική χολαγγειοπαγκρεατογραφία).

Τυχόν κύστεις απεικονίζονται με υπερηχογράφημα ή ΑΤ.

 

Διαφορικές διαγνώσεις

Ελκώδης νόσος (συνήθως ταυτόχρονα με χρόνια παγκρεατίτιδα), καρκίνος παγκρέατος (αυξημένος κίνδυνος σε χρόνια παγκρεατίτιδα).

 

Θεραπεία

Σε παγκρεατίτιδα, που οφείλεται σε αλκοόλ: Διακοπή λήψης αλκοόλ, που οδηγεί σε μείωση των εκδηλώσεων άλγους, ό,τι ισχύει και στο διαβήτη και μείωση των λιπαρών τροφών, διακοπή καπνίσματος. Σκευάσματα παγκρεατικών ενζύμων, που μειώνουν το άλγος, καθώς και βοήθεια για τη στεατόρροια. Αν κριθεί απαραίτητο, χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμινών. Αναλγητικά: ΜΣΑΦ και/ ή παρακεταμόλη. Σε άλγος, που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί, συχνά ενδείκνυται ο νευρικός αποκλεισμός ή η χειρουργική αντιμετώπιση. Συνιστάται αντιμετώπιση από καταρτισμένη ομάδα.   Εμβάθυνση: Αντιμετώπιση σύμφωνα με καθιερωμένη διαδικασία, όπως έχει οριστεί από το επίσημο όργανο συντονισμού των ογκολογικών κέντρων καταγραφής καρκίνου της χώρας (της Σουηδίας: http://cancercentrum.se/samverkan/).   Φαρμακευτική αγωγή   ΜΣΑΦ. Παγκρεατικά ένζυμα. Παρακεταμόλη.