Συμπτωματολογία κατώτερου ουροποιητικού (LUTS)
Βλέπε επίσης το υποκεφάλαιο Καρκίνος προστάτη, Υπερπλασία προστάτη, Προστατίτιδα, Ουρολοίμωξη, Ακράτεια ούρων σε άντρες στο παρόν κεφάλαιο, καθώς και Ακράτεια ούρων σε γυναίκες στο κεφάλαιο Γυναικολογικά νοσήματα.
Ορισμός
Γενικός όρος για τα συμπτώματα του κάτω ουροποιητικού έχει αντικαταστήσει τους όρους του τύπου ’’προστατισμός’’.
Αιτία
Ένα σύνολο ειδικών οργανικών νοσογόνων καταστάσεων μπορεί να υποκρύπτεται πίσω από τα συμπτώματα του κάτω ουροποιητικού: ΚΥΠ, υπερδραστήρια κύστη, αδυναμία εξώθησης, καρκίνος ουροδόχου κύστης, καρκίνος προστάτη, προστατίτιδα, ουρολοίμωξη, διάμεση κυστίτιδα, νευρογενής διαταραχή της κύστης, λιθίαση ουροδόχου κύστης, σκλήρυνση αυχένα κύστης, στένωση ουρήθρας, βλάβες περιφερικών και κεντρικών νεύρων, φάρμακα με αντιχολινεργική δράση, διουρητικά, στρες, συχνή κατανάλωση νερού.
Συμπτώματα
Συμπτώματα αποθήκευσης ούρων:
Συχνουρία κατά τη διάρκεια της ημέρας και/ή της νύχτας, ισχυρό επιτακτικό αίσθημα για ούρηση, ακράτεια.
Συμπτώματα κένωσης:
Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης, μικρή ακτίνα ούρων, διακεκομμένη ακτίνα ούρων, στραγγουρία, διαρροή σταγόνων μετά από την ούρηση, αίσθημα ατελούς κένωσης της ουροδόχου κύστης, πλήρης διακοπή (επίσχεση).
Διερεύνηση
Ιστορικό (το οποίο συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων τα φάρμακα, που λαμβάνει ο ασθενής, την ένταση του στρες, συνήθειες ύπνου σε νυκτουρία).
Ψηλάφηση από το ορθό και, αν κριθεί απαραίτητο, και από την κοιλιακή χώρα.
Εκτίμηση του υπολειμματικού όγκου ούρων σε όλους τους άντρες, σκανάρισμα κύστης (συστήνεται) διαμέσου καθετήρα να αποφεύγεται.
Αν το υπόλειμμα των ούρων είναι > 100 mL, μπορεί να αποτελέσει αιτία αυξημένου επιτακτικού αισθήματος για ούρηση.
Διάρκεια ούρησης.
Η φυσιολογική χρονική διάρκεια για τα πρώτα 100 mL είναι περίπου 12 δευτερόλεπτα.
Σε ένδειξη αποφρακτικής βλάβης η διάρκεια είναι μεγαλύτερη από 16 δευτερόλεπτα.
Καταγραφή της ούρησης με διάγραμμα όγκου ούρων και συχνότητας ούρησης.
Φυσιολογικά η συχνότητα της ούρησης είναι 4-7 φορές το 24ωρο με μέσο όγκο 300-500 mL σε κάθε ούρηση.
Η συνολική ποσότητα των ούρων είναι 1-2 λίτρα το 24ωρο.
Κλίμακα διαβάθμισης σχετικά με τα συμπτώματα, IPSS (International Prostate Symptom Score).
Εργαστηριακός έλεγχος:
Στικ ούρων, κρεατινίνη-ορού, έλεγχος PSA (μπορεί να γίνεται και μετά από την ψηλάφηση από το ορθό).
Σε ουρολοίμωξη μπορεί να ανευρίσκονται υψηλές τιμές για διάρκεια μηνών μετά από τη λήξη της αντιβιοτικής αγωγής, αν κριθεί απαραίτητο, έλεγχος πηλίκου-PSA.
Εκτίμηση υπολειμματικού όγκου ούρων.
Αν υπάρχει ανάγκη για πιο εκτεταμένη διερεύνηση, αυτή πρέπει να γίνεται από ουρολόγο με διορθικό υπερηχογράφημα, κυστεοσκόπηση και κυστεομέτρηση.
