Χλαμυδιακή πνευμονία (TWAR)
Αιτία
Μόλυνση από Chlamydia pneumoniae (άλλη ονομασία είναι Chlamydophila pneumoniae) διαμέσου σταγονιδίων (βήχα) ή μετά από επαφή, συχνά μετάδοση στο οικογενειακό περιβάλλον.
Πρόκειται για ενδοκυττάρια βακτηρίδια.
Είναι συνηθισμένο το να έχουν νοσήσει ήδη τα μικρά παιδιά.
Ο όρος TWAR αποτελεί εναλλακτική ονομασία και αποτελεί τα αρχικά των λέξεων: Taiwan Acute Respiratory Disease.
Συμπτώματα
Συχνά πρόκειται για λοίμωξη, που αφορά τις άνω αεροφόρες οδούς ιδιαίτερα σε παιδιά. Χρόνος επώασης περίπου 3 εβδομάδες.
Εκδηλώσεις, που ξεκινούν από ασυμπτωματική μορφή μέχρι βαριά λοίμωξη.
Αρχικά τα συμπτώματα μοιάζουν με συμπτώματα ιογενούς λοίμωξης. Μπορεί να προσβάλλει όλα τα τμήματα του αναπνευστικού.
Είναι τυπική περίπτωση ένας νεαρός ή νεότερος ενήλικος να προσέρχεται στο ιατρείο λόγω “κρυολογήματος”, που δεν υποχωρεί ή που υποτροπιάζει επανειλημμένα.
Ποικίλη κλινική εικόνα:
Πονόλαιμος, βλέννα στις άνω αεροφόρες οδούς με επαναλαμβανόμενο ξερόβηχα, παραγωγικός βήχας, που διαρκεί μακρό χρονικό διάστημα, αίσθημα βουλωμένου αυτιού, βάρος στο στήθος [τυπική ενόχληση], ηπιότερη πνευμονία, κεφαλαλγία, ίλιγγος, μυαλγία- αρθραλγία, αύξηση παλμού στη φυσική προσπάθεια, αίσθημα κόπωσης με συνοδή εικόνα καταβολής/ ευερεθιστότητας.
Μπορεί να προκαλέσει την έκλυση κρυφού άσθματος, καθώς και έξαρση ΧΑΠ.
Είναι άγνωστο το αν το βακτηρίδιο μπορεί να προκαλέσει χρόνιο άσθμα.
Γενικά η εξέλιξη είναι ήπια με αυτόματη ίαση, αλλά μπορεί να διαρκέσει για μήνες.
Μπορεί να ερμηνευτεί λανθασμένα ως “εφηβική συμπεριφορά” (κοιμάται εύκολα και πολύ, ελαττωμένη επίδοση στο σχολείο, απάθεια, ευερεθιστότητα) ή σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή πνευματική κόπωση!
Αντικειμενική εξέταση
Κλινικά υπάρχει ελάχιστη απόκλιση από την εικόνα ιογενούς λοίμωξης, με μόνη διαφορά το ότι μπορεί να εξελίσσεται για μακρό χρονικό διάστημα.
Μερικές φορές η απόφραξη είναι πιο ήπια.
Εντούτοις έχει περιγραφεί ως πιθανό διαφοροδιαγνωστικό σημείο η εμφάνιση εξέρυθρης σκληρής υπερώας με πολλούς διογκωμένους λεμφαδένες, πολλαπλά οιδήματα (μεγέθους 1-3 mm) στον οπισθοφάρυγγα, έντονα οιδηματώδη ρινικό βλεννογόνο και μερικές φορές γκριζόλευκο επίχρισμα στο οπίσθιο τμήμα της γλώσσας.
Γενικά συστήνεται η διενέργεια παλμικής οξυμετρίας.
Σε όλα τα παιδιά με πνευμονία της κοινότητας και υποψία υποξαιμίας συστήνεται [1] οπωσδήποτε παλμική οξυμετρία, αφού από την τιμή της θα επηρεαστούν οι αποφάσεις για αγωγή εκτός ή εντός νοσοκομείου.
Διαφορική διάγνωση
Μυκοπλασματική πνευμονία (παρόμοια κλινική εικόνα, διάγνωση με μέθοδο PCR), ορνίθωση, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, πνευματική κόπωση.
Διερεύνηση
Είναι δυσχερής/ αδύνατη η διαφοροδιάγνωση από άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις.
Ενδεχομένως να ανιχνευτεί Chlamydia pneumoniae διαμέσου τεχνικής-PCR (απευθείας απόξεση κυττάρων από το φάρυγγα ή το ρινικό βλεννογόνο) ή οροδιαγνωστική είτε αύξηση της IgM, που συνηγορεί για ενεργή λοίμωξη, η οποία ωστόσο παρατηρείται μόνο στην πρώτη νόσηση από Chlamydia pneumoniae είτε υψηλή πιθανότητα τετραπλάσιας αύξησης της IgG.
Εντούτοις η απάντηση των αντισωμάτων εμφανίζεται καθυστερημένα μετά από περίπου 6-8 εβδομάδες.
Χρειάζονται 2 εξετάσεις αίματος με μεσοδιάστημα 4-6 εβδομάδων.
Στην πράξη όμως ο εργαστηριακός έλεγχος δεν προσφέρει πολλά, αφού τα αποτελέσματα τους μπορεί να είναι ψευδώς αρνητικά.
Είναι πολύ συνηθισμένο για παιδιά < 5 ετών να μην αναπτύσσουν αντιβακτηριδιακά αντισώματα!
Παλιότερα θεωρούνταν ότι η IgA ήταν ένα καλός δείκτης παραμονής της λοίμωξης, αλλά προς το παρόν η ανάλυση αυτή δε διενεργείται.
Η καλλιέργεια προσφέρει ακόμη λιγότερες πληροφορίες.
Οι ΤΚΕ, CRP, λευκοκύτταρα συχνά παραμένουν εντελώς αμετάβλητα ή διαπιστώνεται μία ήπια μόνο αύξηση και τότε η ΤΚΕ αυξάνεται περισσότερο από τη CRP.
[1] Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διάγνωση και τη Θεραπεία των Λοιμώξεων,
Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων, ΚΕΕΛΠΝΟ, Έκδοση 2015.
